|
NOTALGIA PARESTHETICA |
 |
WAT IS NOTALGIA PARESTHETICA ?
Notalgia paraesthetica is de Latijnse naam voor
een heftige jeukende plek op de rug, ter hoogte
van het schouderblad. De huid ter plaatse is
vaak donker verkleurd en ook verdikt. Dat is het
gevolg van langdurig krabben. De term
notalgia
slaat op de klachten: jeuk, branderigheid,
prikkeling, soms zelfs pijn. De toevoeging
paraesthetica betekent: door een
gevoelsstoornis. Deze term wordt gebruikt omdat
men denkt dat de jeuk het gevolg is van een
beschadiging van de zenuwen die dit stukje huid
op het schouderblad verzorgen. Het is niet
helemaal zeker dat zenuwbeschadiging de oorzaak
is, dit is een theorie. De jeuk bij notalgia
paraesthetica kan zeer hinderlijk zijn, daarom
is dit een vervelende aandoening.
Engelse namen en synoniemen voor notalgia
paresthetica zijn 'posterior pigmented pruritic
patch', 'subscapular pruritus', en 'hereditary
localized pruritus'.
HOE ZIET
NOTALGIA PARESTHETICA ER UIT ?
De plek
is circa 3-10 cm groot, zit op de rug, ter
hoogte van het schouderblad, en meestal maar aan
1 kant. In het begin is er alleen een jeukende
plek en is er nog niets te zien. De jeuk is
hevig, daardoor wordt er aan gekrabd, er worden
ruwe handdoeken langs getrokken, rugkrabbertjes
gebruikt, of er wordt voortdurend met de
jeukende plek langs stoel-rugleuningen
geschuurd. Door dit krabben ontstaat er schade
aan de huid: de huid wordt dikker, er ontstaat
een donkere verkleuring, er kunnen na verloop
van tijd ook littekens ontstaan (wondjes, witte
plekken, korstjes). Notalgia paraesthetica is
een chronische aandoening. Soms trekt het weg,
soms komt het weer terug.
 |
 |
 |
| notalgia paresthetica |
notalgia paresthetica |
notalgia paresthetica |
WAT IS DE OORZAAK VAN NOTALGIA PARESTHETICA ?
Het is niet precies bekend wat
de oorzaak is. Een van de gedachten is dat het
ontstaat door beschadiging van de gevoelszenuwen
in dit stukje huid boven het schouderblad. De
zenuwen in dit gebied maken rare hoeken tussen
spieren van de rug en het schouderblad die
steeds in beweging zijn en zouden daardoor extra
kwetsbaar zijn. Ook rond de rugwervels kunnen
zenuwen bekneld raken. En na een virale infectie
met het herpes virus (herpes zoster, gordelroos)
kunnen zenuwen ook beschadigd zijn.
Als
zenuwen beschadigd raken dan kan dit leiden tot
gevoelloosheid, maar ook tot allerlei andere
rare signalen zoals tintelingen, prikkelingen,
jeuk en zelfs pijnsensaties.
WIE
KAN HET KRIJGEN ?
In principe kan
iedereen het krijgen, maar het komt vooral op
oudere leeftijd voor. Mensen met slijtage aan de
wervelkolom of een aandoening van de zenuwen
(neuropathie) lopen meer risico.
HOE WORDT DE DIAGNOSE GESTELD ?
De
diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld, op
hoe het er uitziet. De combinatie van de plek
waar het zit, de bruine of zwarte kleur, en de
jeuk is vaak voldoende om het beeld te
herkennen.
Soms is het nodig om een
stukje huid af te nemen uit de plek (een
huidbiopt). Er zijn namelijk ook nog ander
huidziekten waarbij een jeukende donkere plek
kan ontstaan, zoals bij allerlei vormen van
eczeem.
Het aanwezig zijn van een
notalgia paraesthetica plek is geen reden om
uitgebreid onderzoek te gaan doen naar
zenuwbeklemming. Daarvoor is de relatie met
zenuwbeklemming te vaag. Maar als er andere
klachten zijn die passen bij zenuwbeklemming,
zoals rugklachten, gevoelloze huid, of als er
iets gebeurd is waardoor het zou kunnen
(operaties, ongevallen, slijtage van de
wervelkolom) dan is het wel de moeite waard om
dit te onderzoeken. Mogelijkheden zijn een
röntgenfoto van de wervelkolom of een verwijzing
naar de neuroloog voor een onderzoek naar de
zenuwgeleiding (EMG, elektromyogram).
HOE WORDT NOTALGIA PARESTHETICA BEHANDELD ?
Notalgia is moeilijk te behandelen. De
behandeling richt zich op het onderdrukken van
de jeuk. Daarvoor zijn een aantal middelen
beschikbaar om uit te proberen:
Capsaïcine crème
Capsaïcine crème FNA is een
creme met een prikkelende stof er in die
afkomstig is uit Spaanse rode peper. Het
bestanddeel capsaïcine irriteert de huid en
prikkelt de zenuwen; daardoor wordt de
jeukprikkel onderdrukt. De crème moet vaak
worden aangebracht, in het begin 5 keer per dag,
daarna minder vaak.
Lidocaïnezalf of
EMLA crème
Deze lokaal verdovende crèmes
kunnen helpen tegen de jeuk. EMLA crème kan het
beste worden aangebracht onder een pleister
bestaande uit dunne folie, dan dringt het beter
door in de huid.
Lokale
anti-jeukmiddelen
Zalven en lotions met
verkoelende of jeukstillende eigenschappen zoals
koelzalf, mentholzalf, of
levomenthol-lidocaïnegel FNA.
Lokale
corticosteroïden
Deze zalven en crèmes, die
ook bij eczeem worden toegepast remmen
ontsteking maar kunnen ook jeuk verminderen.
Amitryptilline
Amitryptilline is een
geneesmiddel dat invloed heeft op de
prikkeloverdracht van zenuwen. Het kan
bijwerkingen hebben. Zie verder de bijsluiter
van dit geneesmiddel.
WAT ZIJN DE
VOORUITZICHTEN ?
Notalgia paraesthetica
is een chronische aandoening. Soms dooft de
aandoening na verloop van maanden tot jaren uit.
Helaas wordt het bij veel mensen later toch weer
actief. Het is niet een gevaarlijke aandoening,
het is ook niet besmettelijk, maar het is wel
heel erg hinderlijk vanwege de jeuk. Het is heel
moeilijk om er niet aan te krabben, want dat
gaat bijna onbewust (krabreflex), zelfs in de
slaap.
WAT KUNT U ZELF NOG DOEN ?
Proberen niet te krabben, want daar wordt
het alleen maar erger van. Dit is echter
makkelijker gezegd dan gedaan.
|
