PREDNISON (CORTICOSTEROÏDEN) |
|
WAT IS PREDNISON ?
Prednison is een
ontstekingsremmend middel. Het behoort tot de
corticosteroïden (bijnierschors hormonen). Die
heten zo omdat ze door het lichaam zelf ook
worden aangemaakt, in de bijnieren. Het
cortisteroïd dat door het lichaam zelf wordt
aangemaakt heet cortisol. In sommige
omstandigheden, bijvoorbeeld bij stress wordt
meer cortisol aangemaakt door de bijnier.
Corticosteroïden zoals prednison worden
voorgeschreven bij allerlei ontstekingsziekten,
niet alleen bij huidziekten maar ook bij andere
aandoeningen zoals reuma, astma, en bij
patiënten die een niertransplantatie hebben
ondergaan. Prednison onderdrukt de afweer van
het lichaam. Allerlei ontstekingen verdwijnen
hierdoor. Natuurlijk zijn hier ook nadelen aan
verbonden, want een goede afweer is ook nodig om
infecties aan te pakken.
Er zijn veel
verschillende soorten corticosteroïden,
voorbeelden zijn prednison, prednisolon (dat is
hetzelfde), dexamethason, hydrocortison,
cortison, betamethason, methylprednisolon.
Naast prednison in de vorm van tabletten is
het er ook als injecties, als infuus, en in de
vorm van allerlei lokale producten
(corticosteroïd bevattende crèmes en zalven, ook
wel hormoonzalven genoemd).
In de
dermatologie wordt prednison vooral gebruikt bij
eczeem, maar ook bij blaarziekten en bij
allergische reacties. De lijst van huidziekten
waarbij het kan worden toegepast is lang.
Prednison werkt snel, soms al binnen enkele
dagen. Het is echter ook mogelijk dat er enkele
weken nodig zijn om het beoogde resultaat te
bereiken.
Prednison is een krachtig
middel, een wondermiddel, maar omdat het ook
bijwerkingen kan veroorzaken, wordt het alleen
toegepast als het echt moet.
HOE
MOET IK PREDNISON GEBRUIKEN ?
Prednison
wordt meestal als tablet of capsule
voorgeschreven. De tabletten of capsules dient u
tijdens of na het ontbijt met water of melk in
te nemen, tenzij de arts anders voorschrijft.
Prednison wordt soms per infuus toegediend.
WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE BIJWERKINGEN ?
De bijwerkingen zijn afhankelijk van de
hoeveelheid prednison die u gebruikt en de duur
van de behandeling. In de bijsluiter die u van
uw apotheek hebt gekregen als het goed is staan
alle bijwerkingen vermeld die ooit zijn
voorgekomen. Dat is een lange lijst, zoals vaak
in bijsluiters.
De belangrijkste
bijwerkingen die kunnen optreden zijn: - Een
toename van het gewicht, een opgezwollen gelaat
en het vasthouden van vocht. - Blauwe plekken
op de huid en een kwetsbare huid, die bij stoten
eerder kapot kan gaan. - Een verhoogde
bloeddruk. - Een lichte vorm van
suikerziekte. - Verhoogde gevoeligheid voor
het krijgen van infecties. - Bij langdurig
gebruik kan prednison botontkalking veroorzaken
(broze botten). - Verhoogde kans op het
krijgen van een maagzweer, vooral als u ook
pijnstillers gebruikt (NSAID's).
Bijwerkingen kunnen voorkomen worden door gelijk
met het starten van prednison al middelen er bij
te geven tegen botontkalking of tegen teveel
maagzuur. En als er een bijwerking ontstaat, kan
uw arts passende maatregelen nemen (bijvoorbeeld
de suikerziekte behandelen of extra
kalktabletten voorschrijven).
CONTROLES
De belangrijkste zaken om in
de gaten te houden als u prednison gebruikt zijn
uw gewicht, de bloeddruk, en het suikergehalte
in uw bloed (glucose spiegel). Dit kan door de
huisarts worden gecontroleerd of tijdens
bezoeken aan het ziekenhuis.
WAAR
MOET IK OP LETTEN ALS IK PREDNISON GEBRUIK ?
Bij ziektes die gepaard gaan met
koorts
heeft uw lichaam tijdelijk meer behoefte aan
prednison. Uw behandelend arts kan de
hoeveelheid zonodig aanpassen. Koorts kan een
teken zijn van infectie, meldt het aan uw arts
als u koorts krijgt.
U mag na langdurig
gebruik van prednison niet zomaar stoppen, dat
is gevaarlijk. Als u stopt moet uw eigen bijnier
opeens weer zelf cortisol gaan aanmaken, en dat
lukt niet altijd meteen. Als de prednison
verlaagd of gestopt kan worden, dan krijgt u van
uw arts een afbouwschema, een lijstje waar op
staat hoeveel u per dag of per week moet
gebruiken de komende tijd. De hoeveelheid
prednison wordt geleidelijk omlaag gebracht en
dan gestopt als het kan.
Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
- Prednison heeft, bij zowel mannen als vrouwen,
geen invloed op de vruchtbaarheid. - Het
gebruik van prednison tijdens de zwangerschap
wordt als relatief veilig beschouwd. -
Prednison gaat (in kleine hoeveelheden) over in
de borstvoeding. Als u een lage
dosering gebruikt, geeft het waarschijnlijk
weinig risico voor de baby. - Overweegt u een
zwangerschap of wilt u borstvoeding geven,
overleg dan eerst met uw dermatoloog.
Vaccinaties - De griepvaccinatie (griepprik)
is mogelijk en effectief. - Voor overige
vaccinaties, overleg met uw huisarts of
dermatoloog.
Operaties en andere
ingrepen Als u geopereerd moet worden, is het
mogelijk dat uw lichaam kortdurend meer behoefte
heeft aan prednison. Licht uw arts en/of de
anesthesist daarom altijd in over uw gebruik van
prednison als u geopereerd moet worden! Uw arts
zal de dosering prednison meestal tijdelijk
aanpassen.
Prednison kan de wondgenezing
vertragen en verhoogt het risico op
wondinfecties. Wees hier alert op en waarschuw
uw arts als u meent dat de wond ontstoken is.
Gebruik van prednison samen met andere
medicijnen - Vertel uw huisarts, uw tandarts
en uw specialist altijd welke medicijnen u
gebruikt. Denk hierbij ook aan uw eventuele
gebruik van zelfzorgmedicatie. - Het
gelijktijdig gebruik van verschillende
medicijnen is niet altijd veilig. Uw apotheker
ziet bij het invoeren van uw geneesmiddelen in
de computer of het samen kan. Dat
bewakingsysteem werkt natuurlijk alleen als u
alles bij dezelfde apotheek haalt, of als uw
apotheker precies weet wat u allemaal gebruikt.
|