Pityriasis rotunda (pityriasis circinata) is een zeldzame
huidafwijking waarbij
perfect ronde scherp begrensde licht schilferende
plaques ontstaan, vooral op de romp en proximale extremiteiten.
Meestal niet op handen, voeten of het gelaat. Het komt vrijwel alleen voor bij
donker of Aziatisch huidtype en het is
geassocieerd met maligniteiten.
Het kan solitair zijn of multipel. De plekken zijn enkele cm tot 20 cm groot,
niet ontstoken, wel vaak gehyperpigmenteerd of gehypopigmenteerd en met een
lichte ichthyosiforme schilfering. Ze veroorzaken weinig klachten. Het is therapieresistent,
maar als de onderliggende maligniteit behandeld kan worden verdwijnen ze vanzelf
weer. Het is voor het eerst beschreven in Japan, door Toyama, in 1906. De meeste
case-reports komen uit Azië, Afrika, en India. Het pathomechanisme is onbekend,
het wordt beschouwd als een paraneoplastisch verschijnsel bij maligniteiten
(maag, lever, oesophagus, longen, prostaat, leukemie en andere myeloproliferatieve
aandoeningen) en chronische ziekten zoals tuberculose en bij ondervoeding. Het
kan ook zonder onderliggende aandoeningen voorkomen en er is een familiaire
variant beschreven.
 |
| pityriasis
rotunda |
Foto: Guimarães GC, Bastos FilhoII AF, Arruda LHF. An Bras Dermatol
2007;82(3):277-279 (Creative Commons License
4.0).
DD: mycose,
tinea incognito,
pityriasis versicolor,
erythema annulare,
superficial scaly dermatitis,
nummulair eczeem.
Diagnostiek:
De diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld, de perfect ronde vorm. Een
dermatomycose moet worden uitgesloten. Screening op maligniteiten.
PA:Weinig afwijkingen, wat hyperkeratose, dun stratum granulosum,
pigmentincontinentie, mild perivasculair lymfocytair infiltraat, afwezigheid
van gisten of hyphen.
Therapie:Niet goed te behandelen,
lokale corticosteroïden, antimycotica en keratolytica zijn geprobeerd zonder
succes. Het kan spontaan weer wegtrekken.
Referenties
| 1. |
Toyama T. Uber eine schuppende, pigmentierte:
kreisrunde Hautaffektion. Jpn Z Derm Urol 1906;6:2. |
| 2. |
Sarkany I, Hare PJ. Pityriasis rotunda (pityriasis
circinata) Br J Dermatol 1964;76:223-227. |
| 3. |
Swift PJ, Saxe N. Pityriasis rotunda in South
Africa: a skin disease caused by undernutrition. Clin Exp Dermatol
1985;10:407-412. |
| 4. |
Waisman M. Pityriasis rotunda. Cutis 1986;38:247-248. |
| 5. |
Rubin MG, Mathes B. Pityriasis rotunda: two
cases in black Americans. J Am Acad Dematol 1986;14:74-78. |
| 6. |
Guimarães GC, Bastos FilhoII AF, Arruda LHF.
Caso para diagnóstico. An Bras Dermatol 2007;82(3):277-279. |
| 7. |
Abreu Velez AM, Howard MS. Diagnosis and
treatment of cutaneous paraneoplastic disorders. Dermatol Ther 2010;23:662-675. |
| 8. |
van Heerden T, Webb MJ, Barrett CL. Pityriasis
rotunda as an incidental paraneoplastic finding in two patients
with multiple myeloma. Clin Exp Dermatol 2014;39:734-737. |
| 9. |
Lefkowitza EG, Natowb AJ. Pityriasis Rotunda:
A Case Report of Familial Disease in an American-Born Black Patient.
Case Rep Dermatol 2016; 8(1):71-74. |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.
ICD10: L44.8
