|
CHROMAAT ALLERGIE (CHROOM ALLERGIE) |
 |
U BENT ALLERGISCH VOOR CHROMAAT. WAT NU?
Bij u is vastgesteld dat u allergisch bent
voor chromaat (chroomverbindingen). Wanneer u in
aanraking komt met deze stof kan dat een eczeem
veroorzaken. Of een reeds bestaand eczeem kan er
door verergeren. Het is dus belangrijk dat u
probeert om contact met chromaat zoveel mogelijk
te vermijden. Voor meer informatie over
contactallergie, zie de folder
allergisch contacteczeem.
WAT
IS CHROMAAT?
Chromaat is een
zoutverbinding van het metaal chroom (Chromium).
Chroom zelf veroorzaakt geen huidproblemen.
IN WELKE PRODUCTEN KOMT CHROMAAT VOOR?
Chroom (Chromium) is een metaal. Het wordt
vanwege zijn goede bescherming tegen roest vaak
verwerkt in roestvrij staal, in staalverbindingen
zoals chroom-vanadium en als beschermlaag op metalen
(verchroomd staal, verchroomde kranen en
deurklinken). In die vorm is chroom onoplosbaar en
kan geen contactallergie veroorzaken.
Maar
chroom komt ook voor in andere vormen, bijvoorbeeld
als chroomzouten zoals chroom(III)sulfaat, dat
gebruikt wordt voor het looien van leer. Of als
lood(II)chromaat, een geel pigment dat gebruikt
wordt in verf. Deze chroomverbindingen (chromaten)
kunnen wel contacteczeem veroorzaken. In chemische
laboratoria wordt kaliumdichromaat gebruikt, o.a. om
laboratorium glaswerk mee te reinigen. Ook in cement
kan een kleine hoeveelheid chroom zitten. In cement
zit chroom-6, dit is een schadelijke
chroomverbinding die naast contacteczeem ook
longkanker kan veroorzaken na langdurige
blootstelling in grote hoeveelheden. Chroom-6
verbindingen zaten vroeger ook in grondverf, maar
die toepassing is sinds jaren verboden binnen de EU.
Bij het schuren van oude grondverflagen kan chroom-6
nog vrijkomen, dit speelde onder andere bij het
onderhoud van militair materieel bij defensie en
oudere treinstellen bij de NS. In cement mag
maximaal 0.0002% chroom-6 zitten. Het oplosbare
chroom-6 in cement kan worden omgezet in onoplosbaar
chroom-3 door het toevoegen van een reductiemiddel
aan het cement. Dit reductiemiddel is echter beperkt
houdbaar. Daarom moet men bij het kopen van cement
goed letten op de houdbaarheidsdatum. Met name bij
cement dat in bouwmarkten wordt verkocht is de
houdbaarheidsdatum soms verstreken.
Chroomverbindingen komen ook voor in aarde, in
water, in planten, in het voedsel, en in uw eigen
lichaam. De hoeveelheden chroom in voeding zijn
minimaal en veroorzaken geen allergische reacties.
In de praktijk zijn vooral contact met cement en
leren schoenen belangrijke oorzaken van
contacteczeem door chroom. Leer is meestal met
chromaat gelooid en bij contactallergie voor
chromaat kunnen leren schoenen contacteczeem
veroorzaken, vooral in de zomer als door zweten het
chroom vrijkomt uit het leer. Ook het zitten op een
leren bank of het dragen van leren kleding kan
contacteczeem veroorzaken.
IN
WELKE BEROEPEN SPEELT ALLERGIE VOOR CHROMAAT EEN
ROL?
In de volgende bedrijfstakken
kan chromaat een rol spelen:
- Bouw (chromaat in
cement en in reparatie- en opvulmaterialen;
stucadoorwerk)
- Metaalverwerkende industrie (bij
lassen kan chromaat vrij komen; in gebruikte
koelvloeistof kan chromaat aanwezig zijn)
-
Verfindustrie (chromaat als antiroestmiddel in
grondverf; chromaat in verfpigmenten: chroomgeel,
chroomrood (oranje), chroomgroen)
- Autospuiterij
- Drukkerij (in coatings van offset platen en in
gekleurde drukinkten)
- Galvanische industrie,
voornamelijk in chroomzout-oplossingen voor
galvanisatie (verchromen van voorwerpen) en bij
verschillende methoden voor de behandeling van
metaal oppervlakken.
- Grafische industrie
(lithografie)
- Fotografische laboratoria (in
kleurontwikkelaars en fixeermiddelen).
-
Brouwerijen in “brine”, een toevoeging aan
gistingsrestanten.
- Leerlooierij (in de twee
baden looi procedure).
- Textielindustrie (in
impregnerings- en beitsmiddelen voor het bedrukken
en verven van donkere wol (blauw en zwart).
-
Glasindustrie (verven en kleuren van glas en
porselein).
WELKE PRODUCTEN
KUNNEN CONTACTECZEEM VEROORZAKEN BIJ EEN
CHROOMALLERGIE?
- Cement, bakstenen
en klinkers.
- Leer in bijvoorbeeld schoenen,
riemen en horlogebandjes.
- Schoensmeer.
- As,
vooral van luciferkoppen en van houtskool
(barbecue).
- Papiergeld.
- Geïmpregneerd
en/of gekleurde textielstoffen (door het vochtig
worden kan niet uitgewassen dichromaat met de huid
in aanraking komen).
- Emailleren (verschillende
kleurstoffen zijn opgebouwd uit chroomverbindingen).
- Pottenbakken (chromaten komen 'natuurlijk' voor en
kunnen als toevoeging gebruikt zijn voor de
kleurechtheid van de klei.
- Slijpmiddel (als
roestwerend middel in slijpvloeistof).
-
Koelvloeistof.
- Beits.
- Kleurstof in verf
(zoals waterverf, olieverf, glasverf en textielverf.
De kleuren rood, geel, zeeblauw, groen en oranje
kunnen als kleurbasis uit chroomverbindingen zijn
opgebouwd).
- Kleurkrijt, kleurpotlood en
glaspotlood.
- Gekleurde kunstbloemen en
gekleurde kaarsen.
- Afwas-en afbijtmiddelen die
fosfaathoudend zijn.
- Wasmiddelen.
- staal.
- Geïmpregneerd hout.
HOE ZIET
ALLERGISCH CONTACTECZEEM DOOR CHROMAAT ER UIT?
Bij allergisch contacteczeem door chromaat
worden roodheid, blaasjes en schilfers gezien op de
plaats van het contact met chromaat. Bijvoorbeeld op
de voetruggen wanneer er een contactallergie voor
chromaat in schoenleer bestaat. Bij chronische
blootstelling aan chromaat, zoals bij cementeczeem,
ontstaat vaak een verdikking van de huid van de
handen met schilfers en kloven. De huidafwijkingen
jeuken en kunnen door kloven zeer pijnlijk zijn. Het
eczeem kan uitbreiden naar andere plekken op het
lichaam.
 |
 |
| chroom allergie (leer) |
chroom allergie (leer) |
WORDT MIJN ECZEEM GEHEEL VEROORZAAKT
DOOR CONTACT MET CHROMAAT?
Het is
inderdaad mogelijk dat uw eczeem geheel veroorzaakt
wordt door contact met chromaat. Toch komt het
regelmatig voor dat eczeem blijft bestaan of alleen
maar iets beter wordt wanneer u contact met deze
stof goed vermijdt. Dat komt omdat eczeem vaak
meerdere oorzaken heeft. Naast allergie speelt
vrijwel altijd, met name bij handeczemen, irritatie
mee, bijvoorbeeld door contact met water, zeep,
afwasmiddelen en dergelijke, door wrijving, of door
kou. Daarnaast kan eczeem ontstaan door een
erfelijke bepaalde aanleg voor eczeem. Het is altijd
zinvol om chromaat zo goed mogelijk te vermijden,
maar dat zal dus helaas niet altijd tot volledige
genezing van uw huid leiden! Ook verandering van
beroep leidt niet altijd tot genezing omdat vaak
meerdere factoren een rol spelen.
HOE KUNNEN ALLERGISCHE REACTIES VOORKOMEN
WORDEN?
In principe zou het
vermijden van elk contact met chromaat de oplossing
zijn; dit is echter zeer moeilijk. Het gebruik van
beschermende barrièrecrèmes helpt meestal niet of
onvoldoende. Het dragen van handschoenen beschermt
de huid niet altijd en bovendien ontstaat onder een
handschoen transpiratie, waardoor weer irritatie van
de huid kan optreden. Bij een contacteczeem door
chromaat in het leer van uw schoenen kan uw huidarts
een advies geven over chromaatvrij leren schoeisel.
In een aantal gevallen is het niet meer dragen van
het eczeem veroorzakende schoeisel, sokken dragen en
het bestrijden van de transpiratie van de voeten
afdoende. Vooral in de zomer kunt u beter niet met
blote voeten in leren schoenen lopen, omdat door
transpiratie chromaat vrijkomt uit het leer.
ZIJN ER ANDERE STOFFEN DIE IK MOET VERMIJDEN?
Chromaatallergie kan gepaard gaan met
allergie voor andere metalen, zoals nikkel en
kobalt. Hierover kunt u meer lezen in de
informatiefolders over nikkel en kobalt.
HOE WEET IK WELKE PRODUCTEN VEILIG ZIJN?
Heel veel metalen voorwerpen zijn met chromaat
verhard. Deze metalen voorwerpen geven geen
problemen omdat chromaat er niet uit vrij komt.
Leren voorwerpen die direct op de huid gedragen
worden kunnen wel problemen geven, zoals leren
horlogebandjes, leren riemen, leren kragen,
leren schoenen en leren handschoenen. Ze
veroorzaken vooral bij zweten problemen.
OVERIGE NUTTIGE INFORMATIE
Eczeem
van handen door cement is berucht om zijn
hardnekkigheid. Werkverandering leidt meestal
niet tot genezing van het handeczeem. Omscholing
is vaak niet zinvol. Handschoenen dragen is
meestal ook geen afdoende oplossing. Het is
verstandig om de handen goed in te vetten met
een simpele basiszalf zoals bijvoorbeeld
vaseline, geen agressieve zepen te gebruiken en
situaties met een hoge chromaatbelasting zoals
metselen en stucadoren aan collega’s over te
laten. Niet zelden ontstaat ‘harding’ of
gewenning. Hiermee wordt bedoeld dat de huid van
de handen dikker wordt, zodat minder chromaat
kan binnendringen. Hierdoor kan het eczeem een
stuk verbeteren.
Mensen die allergisch zijn
voor chromaat kunnen zonder problemen een
metalen heup- of knieprothese krijgen.
Chromaatallergie speelt vrijwel nooit een rol
bij eventuele afstotingsreacties.
Tandheelkundige frames of orthodontische
apparatuur geven ook geen problemen bij
chromaatallergie.
|
