ALLERGIE VOOR COMPOSIETEN (SNIJBLOEMEN) |
|
U BENT ALLERGISCH VOOR COMPOSIETEN. WAT NU ?
Uw dermatoloog heeft aangetoond dat u
allergisch bent voor sesquiterpeenlactonen. Deze
stoffen komen van nature voor in bepaalde
soorten bloemen, planten en groentes: de
zogenaamde Composieten. Wanneer u met deze
Composieten in contact komt, kan dat eczeem
veroorzaken. Het is dus van groot belang dat u
contact hiermee probeert te vermijden.Voor meer
informatie over contactallergie, zie de folder
allergisch contacteczeem.
WAT
ZIJN COMPOSIETEN ?
Composieten of
samengesteldbloemigen vormen een grote
plantenfamilie die als kenmerk hebben dat hun
afzonderlijke bloemen zijn opgebouwd uit vele
kleine bloemetjes. Deze planten bevatten
sesquiterpeenlactonen, de stoffen waarvoor u
allergisch bent. Deze sesquiterpeenlactonen
hebben niets met bestrijdingsmiddelen te maken,
maar komen van nature in de composieten voor.
WELKE PLANTEN BEHOREN TOT DE
COMPOSIETEN ?
Tot de composieten behoren
vele snijbloemen: chrysant, matricaria,
margriet, kamille, aster, dahlia, guldenroede
(solidago), duizendblad (achillea),
boerenwormkruid en zonnebloem. Een deel van deze
snijbloemen komt ook als tuinplant voor of treft
men aan in de vrije natuur. Een veldboeket zal
meestal composieten bevatten. In de tuin moet
men ook bedacht zijn op planten die spontaan
opkomen (“onkruid”): het moederkruid
(Chrysanthemum parthenium), een chrysant-achtig
plantje met witte bloemetjes, paardebloemen en
korenbloemen. Het wieden van deze planten met de
handen kan eczeem veroorzaken. Ook sommige
groentes behoren tot de composieten: andijvie,
witlof (ook groenlof en roodlof), sla (alle
soorten), schorseneren en artisjokken. Vooral
bij het snijden van deze groentes ontstaat
intensief contact met de sesquiterpeenlactonen
daarin, zodat hierbij de grootste kans bestaat
op het ontstaan of verergeren van (hand)eczeem.
IN WELKE BEROEPEN ZIJN COMPOSIETEN VAN
BELANG ?
Composietenallergie is een
ernstig beroepsprobleem bij bloemisten bij wie
hardnekkig eczeem aan de handen en het gezicht
kan optreden. Aangezien ongeveer de helft van
alle snijbloemen tot de composieten behoort en
ze dus nauwelijks te vermijden zijn, zal de
allergische bloemist of winkelbediende dikwijls
een ander beroep moeten kiezen. Ook kwekers van
snijbloemen zoals chrysanten of groentes zoals
witlof komen door een composieten allergie
ernstig in de problemen. Zij zullen moeten
overgaan op gewassen welke niet tot de
composieten behoren. Doorgaans zal het voor de
kok of huisvrouw niet al te moeilijk zijn
contact met genoemde groentes te vermijden,
bijvoorbeeld door het dragen van handschoenen
bij het snijden van witlof, sla en andijvie.
HOE ZIET ALLERGISCH CONTACTECZEEM DOOR
COMPOSIETEN ER UIT ?
Allergisch
contacteczeem bestaat uit rode, soms
schilferende, jeukende huiduitslag en verdikking
van de huid op plaatsen waar de huid in contact
komt met de composieten. Soms zijn er ook
blaasjes en pijnlijke kloofjes. Meestal gaat het
om de handen (vooral de bovenkant en de
vingertoppen) en de onderarmen, soms ook om het
gezicht. Eczeem kan ontstaan door direct
aanraken van planten die sesquiterpeenlactonen
bevatten. Deze allergieveroorzakende stoffen
kunnen echter ook door de lucht zweven (net
zoals bijvoorbeeld graspollen) en dan op deze
wijze eczeem veroorzaken op aan de lucht
blootgestelde delen van de huid, met name het
gelaat (vooral de oogleden), de handen en de
onderarmen.
WORDT MIJN ECZEEM
GEHEEL VEROORZAAKT DOOR CONTACT MET COMPOSIETEN
?
Soms wordt het eczeem inderdaad
uitsluitend veroorzaakt door contact met
composieten. Toch kan het gebeuren dat volledige
vermijding van de composieten het eczeem niet
geheel doet verdwijnen. Dat komt doordat eczeem
soms meerdere oorzaken heeft. Naast allergie kan
irritatie meespelen, bijvoorbeeld door contact
met water, zeep en sap (vis, vlees, fruit en
groentes). Daarnaast hebben sommige mensen een
aangeboren aanleg voor eczeem ("constitutioneel
eczeem"). Tenslotte heeft een aanzienlijk deel
van de mensen met een composietenallergie ook
een overgevoeligheid voor licht waarbij
blootstelling aan zonlicht eczeem veroorzaakt
van gelaat, onderarmen en handruggen.
HOE KUNNEN ALLERGISCHE REACTIES VOORKOMEN WORDEN
?
Het belangrijkste is het contact met
composieten zoveel mogelijk te vermijden. Daarom
kunt u beter de volgende planten weglaten uit uw
tuin: chrysanten, margrieten, kamille, asters,
korenbloemen, afrikaantjes, solidago, achillea,
ageratum, zonnebloemen en zinnia’s. Ook kunt u
beter geen boeketten van composieten in huis
hebben. Aan de bloemist kan gevraagd worden een
boeket samen te stellen van bijvoorbeeld rozen,
anjers, fresia, narcissen, alstroemeria, leliën,
tulpen, violieren, hertshooi, irissen,
orchideeën, ridderspoor, gladiolen of klimop,
die alle niet tot de composieten behoren.
ZIJN ER ANDERE STOFFEN DIE IK MOET
VERMIJDEN ?
Ofschoon de laurier (Laurus
nobilis) niet tot de composieten behoort, bevat
deze plant en ook de gedroogde blaadjes ervan
wel sesquiterpeenlactonen. Het contact hiermee
(denk aan snoeien in de tuin) kunt u dus beter
vermijden. Het is ook beter de al dan niet
fijngemalen blaadjes niet in de voeding te
gebruiken. Wanneer u composietgroentes (witlof,
sla en andijvie) in rauwe vorm (salades) eet,
kan dat eczeem rondom de mond veroorzaken of
eczeem aan de handen en gelaat verergeren. Als
gekookte groentes zijn ze wel veilig. Sommige
crèmes en zalven op plantaardige basis bevatten
extracten van composieten. Met uitzondering van
die welke kamille bevatten, zijn deze producten
veilig voor u.
|