ALLERGIE VOOR CORTICOSTEROÏDEN |
|
U BENT ALLERGISCH VOOR CORTICOSTEROÏDEN. WAT
NU ?
Uw dermatoloog heeft aangetoond dat
u allergisch bent voor (één of meer)
corticosteroïden. Wanneer u hiermee in aanraking
komt, kan dat aanleiding geven tot het ontstaan
of verergeren van eczeem of andere allergische
verschijnselen. Het is dus van groot belang dat
u probeert om contact met deze corticosteroïden
zoveel mogelijk te vermijden. Deze folder kan u
daarbij behulpzaam zijn. Aangezien de folder
informatie bevat die uw arts nodig heeft om u de
juiste medicijnen voor te schrijven raden wij u
aan om hem altijd bij u te hebben. Voor meer
informatie over contactallergie, zie de folder
allergisch contacteczeem.
WAT
ZIJN CORTICOSTEROÏDEN EN IN WELKE PRODUCTEN
KOMEN ZE VOOR ?
Corticosteroïden zijn
geneesmiddelen die afgeleid zijn van
bijnierschorshormonen zoals iedereen die zelf in
de bijnieren aanmaakt. Ze worden vooral gebruikt
omdat ze ontstekingsreacties, waaronder allerlei
vormen van eczeem, effectief kunnen
onderdrukken. Corticosteroïden worden,
afhankelijk van de ziekte of aandoening die
bestreden moet worden, toegediend als tabletten,
capsules of injectiepreparaten. Voor behandeling
van afwijkingen van de huid kunnen
corticosteroïden voorgeschreven worden in
zalven, crèmes, emulsies, lotions en
oordruppels; de slijmvliezen worden behandeld
met neussprays, oogdruppels, zetpillen, klysma’s
(voor het darmslijmvlies) en inhalers (aerosols,
bijvoorbeeld bij astma).
HOE ZIET
ALLERGISCH CONTACTECZEEM DOOR CORTICOSTEROÏDEN
ER UIT ?
Allergie voor corticosteroïden
wordt met name gezien bij mensen die langdurig
met corticosteroïdpreparaten op de huid
behandeld worden, vooral bij lang bestaand
eczeem aan de handen, de voeten, de benen, of in
de oren. Door de behandeling daarvan met
corticosteroïden kan men op een gegeven moment
allergisch worden voor deze geneesmiddelen. Over
het algemeen wordt dat niet of nauwelijks
opgemerkt. Doorgaans wordt een allergische
reactie gekenmerkt door een forse huidreactie
met roodheid, bultjes, blaasjes, nattend eczeem
en flinke jeuk. Bij een allergie door
corticosteroïden wordt de reactie evenwel
gelijktijdig door de corticosteroïden zelf
onderdrukt, zodat een ernstig allergisch beeld
zoals hierboven beschreven zelden optreedt. Men
moet vooral bedacht zijn op het mogelijk
optreden van allergie voor corticosteroïden
wanneer eczeem of een andere huidaandoening niet
goed reageert op behandeling of zelfs
verergert. Allergie door aanbrengen van
corticosteroïden op slijmvliezen (neus,
oogleden, de mondholte, de luchtwegen, de
geslachtsorganen en de anus) komt minder vaak
voor. De meeste gevallen daarvan worden
veroorzaakt door neusdruppels of neussprays; de
symptomen van een allergische reactie hier zijn
jeuk in en rond de neus, niezen, loopneus of
verstopte neus, en eczeem rond de neusgaten.
Wanneer corticosteroïden als tabletten of
injecties worden gegeven aan daarvoor
allergische personen, kan dit heel soms
resulteren in een uitgebreide allergische
huiduitslag.
WORDT MIJN ECZEEM
GEHEEL VEROORZAAKT DOOR CONTACT MET
CORTICOSTEROÏDEN ?
Het is niet
waarschijnlijk dat uw eczeem of andere
allergische verschijnselen geheel veroorzaakt
worden door contact met corticosteroïden.
Immers, u had al een bepaalde afwijking aan de
huid (meestal eczeem of psoriasis) of de
slijmvliezen, waarvoor de corticosteroïden
werden voorgeschreven. Daar bent u allergisch
voor geworden, waardoor de afwijking verergerd
is of niet goed op de behandeling reageerde.
Wanneer u nu niet meer in contact komt met de
corticosteroïden waarvoor u allergisch bent
geworden, blijft de oorspronkelijke huidziekte
waarvoor ze werden voorgeschreven natuurlijk nog
wel bestaan.
HOE KUNNEN ALLERGISCHE
REACTIES VOORKOMEN WORDEN ?
Wanneer
iemand allergisch is geworden voor een bepaalde
stof, kunnen allergische reacties voorkomen
worden door ervoor te zorgen dat er geen contact
meer mee is. Dat geldt ook voor
corticosteroïden. Aangezien corticosteroïden
alleen door artsen voorgeschreven kunnen worden
en ze niet voorkomen in andere producten of in
de natuur, lijkt het heel eenvoudig om niet in
aanraking te komen met corticosteroïden. Toch
kan soms een probleem optreden. Immers, het kan
zijn dat u een ziekte of aandoening heeft
waarvoor behandeling met corticosteroïden
wenselijk of zelfs noodzakelijk is. Niemand
is allergisch voor alle corticosteroïden, maar
de meeste patiënten zullen wel op meer dan één
corticosteroïd allergisch reageren. Hoe weten u
en de dokter die het geneesmiddel moet
voorschrijven dan welke veilig gebruikt kunnen
worden?
HOE WEET IK WELKE PRODUCTEN
VEILIG ZIJN ?
De informatie in dit
hoofdstukje is vooral bedoeld voor uw arts(en)!
De meeste dermatologen testen twee of drie
corticosteroïden bij patiënten bij wie een
allergische reactie op de huid wordt vermoed:
tixocortolpivalaat, budesonide en
hydrocortisonbutyraat. Dit zijn zogenaamde
“indicatoren” voor corticosteroïdallergie.
Wanneer voor deze stoffen allergie optreedt, is
het aannemelijk dat u ook op één of meer andere
corticosteroïden allergisch zult reageren. Dit
zijn zogenaamde “kruisreacties”. De
“kruisreagerende” corticosteroïden zult u moeten
vermijden, daar deze bij u eveneens allergische
reacties zullen veroorzaken.
In de
tabel wordt een indeling van corticosteroïden in
3 groepen weergegeven, die in grote lijnen
aangeeft welke corticosteroïden kruisreacties zullen
vertonen.
Groep 1 |
|
Groep 2 |
|
Groep 3 |
cortison |
|
flunisolide |
|
beclomethason |
fludrocortison |
|
fluocinoloacetonide |
|
betamethason-17-valeraat |
fluormetholon |
|
triamcinolonacetonide |
|
betamethasondipropionaat |
hydrocortison |
|
triamcinolonhexacetonide |
|
clobetasol |
hydrocortisonacetaat |
|
|
|
clobetason |
methylprednisolon |
|
|
|
fluticason |
prednisolon |
|
|
|
mometason |
prednison |
|
|
|
betamethason |
triamcinolon |
|
|
|
betamethasondinatriumfosfaat |
De kans op
kruisreactiviteit met corticosteroïden uit een
andere groep is
gering; deze kunnen dus meestal veilig worden
voorgeschreven. De corticosteroïden
betamethasondipropionaat, betamethasonvaleraat,
desoximetason fluticasonpropionaat en
mometasonfuroaat zijn uit allergologisch oogpunt
relatief “veilig”. (De kans daarvoor
allergisch te worden is gering).
OVERIGE NUTTIGE INFORMATIE
Het is
belangrijk dat de apotheek op de hoogte is van
uw allergie. U doet er verstandig aan om daar
door te geven voor welke corticosteroïden u
overgevoelig bent. Ook is het belangrijk dat u
altijd aan uw huisarts of andere artsen die u
medicijnen voorschrijven vertelt over uw
allergie. Wanneer u deze folder laat zien, zal
het voor hen gemakkelijker zijn om, wanneer
behandeling met corticosteroïden bij u
noodzakelijk is, een juiste keuze te maken.
|