RUBBER ALLERGIE |
|
U BENT ALLERGISCH VOOR RUBBER. WAT NU ?
Uw dermatoloog heeft aangetoond dat u allergisch
bent voor rubber of bestanddelen van rubber
(rubbertoevoegingen). Wanneer u met rubber in
aanraking komt, kan dat aanleiding geven tot het
ontstaan of verergeren van eczeem. Het is dus
van groot belang om contact met rubber zoveel
mogelijk te vermijden. Deze folder kan u daarbij
behulpzaam zijn. Voor meer informatie over
contactallergie, zie de folder
allergisch contacteczeem.
WAT
IS RUBBER EN WAT ZIJN RUBBERTOEVOEGINGEN ?
Rubber wordt als sap gewonnen uit de bast van de
rubberboom, maar kan ook synthetisch worden
bereid. Om rubber geschikt te maken voor
toepassing in autobanden, handvatten, elastiek
en dergelijke, moeten de rubbermoleculen
chemisch aan elkaar gekoppeld worden, zodat de
gewenste eigenschappen van elasticiteit en
stevigheid ontstaan. Dit proces heet
vulcanisering en wordt bij de fabricage van
rubber tot stand gebracht door toevoeging van
een aantal chemische stoffen. Voor één of meer
van deze hulpstoffen bent u allergisch. Het
betreft vooral “rubberversnellers”, die de
vulcanisering ondersteunen en “anti-oxidantia”,
die worden toegevoegd om veroudering en
uitdroging van rubber tegen te gaan. Deze
stoffen blijven in lage concentratie in rubberen
voorwerpen aanwezig en kunnen hieruit vrijkomen,
de huid binnendringen en allergische reacties
veroorzaken.
Voorbeelden van
rubberversnellers zijn de benzothiazolen (onder
andere mercaptobenzothiazol of MBT),
thiuram-verbindingen, carbamaten, guanidines en
thioureum-verbindingen. Een anti-oxiderende stof
in rubber, die allergie kan veroorzaken, is
N-isopropyl-N-phenyl-p-phenyleendiamine of IPPD.
Deze stoffen kunnen zowel in natuurlijk rubber
als in synthetisch rubber voorkomen. Voor alle
duidelijkheid: uw rubberallergie heeft NIETS te
maken met ’latexallergie’, waarbij mensen na
contact met bijvoorbeeld operatiehandschoenen of
condooms acute klachten van galbulten,
zwellingen of benauwdheid krijgen en zelfs in
shock kunnen raken.
IN WELKE
PRODUCTEN KOMEN RUBBERTOEVOEGINGEN VOOR ?
Rubbertoevoegingen zitten in vrijwel alle rubber
producten. Velen komen dagelijks in contact met
rubber via potloodgom, handschoenen voor
huishoudelijk of medisch gebruik, handvatten,
stuur, versnellingspook, schoeisel (met name
sportschoenen), ballonnen, slangen, elastiek in
kleding en rond postpakketten (postbodes),
koptelefoons, surfpakken en roltrapleuningen.
Ook condooms, pessaria en fopspenen bevatten
rubber. Daarnaast worden in bepaalde beroepen
beschermende handschoenen, (duik-)maskers en
laarzen van rubber gebruikt. De ‘lopende band’
in fabrieken is dikwijls van rubber. Monteurs
komen in contact met autobanden, V-snaren,
electriciteitskabels en gereedschapshandgrepen
van rubber. Boeren komen in aanraking met rubber
via melkmachines en tractorbanden. Rubber
bevindt zich ook in de onderlaag van veel
tapijtsoorten. Sommige rubbertoevoegingen of
daaraan verwante stoffen komen voor in lijmen,
in bestrijdingsmiddelen of in bepaalde soorten
verf (dit heeft niets te maken met latexverf).
HOE ZIET ALLERGISCH CONTACTECZEEM DOOR
RUBBER ER UIT ?
Allergisch contacteczeem
door rubbertoevoegingen uit zich meestal als een
jeukende rode uitslag met schilfering. Soms zijn
er ook pukkels en blaasjes te zien, of kan het
eczeem zelfs nattend worden. Vorm en plaats van
het eczeem kunnen een belangrijke aanwijzing
leveren in de richting van rubber als oorzaak.
Eczeem aan de voeten kan het gevolg zijn van
rubber in de binnenzool of in de zachte
binnenbekleding van schoenen, met name
sportschoenen. Ook uit de schoenlijm kunnen de
verantwoordelijke stoffen vrijkomen. Eczeem aan
de onderbenen kan men zien door kaplaarzen of
door het elastiek in (steun)kousen. Elastiek in
ondergoed kan klachten geven in de liezen,
taille en onder de BH. Bij een allergie door
rubber handschoenen zit het eczeem vaak op de
dunnere huid van de handruggen en de polsen,
terwijl eczeem door een handgreep of
versnellingspook soms beperkt blijft tot de
handpalm. Bij eczeem in het gelaat lijkt de
relatie met rubber soms moeilijk te leggen. Bij
personen die beroepshalve duik- of gasmaskers
dragen kan het snel duidelijk zijn, maar
rubberdeeltjes kunnen ook indirect in het gelaat
terechtkomen, bijvoorbeeld bij wrijven rond de
ogen na het dragen van rubber handschoenen of
anderszins hanteren van rubber met de vingers.
Het is mogelijk dat u van sommige
rubberproducten wel eczeem krijgt en van andere
niet. Dit kan komen doordat de rubbertoevoeging
waarvoor u allergisch bent in bepaalde producten
van rubber ontbreekt, of er minder gemakkelijk
uit vrijkomt.
WORDT MIJN ECZEEM
GEHEEL VEROORZAAKT DOOR CONTACT MET RUBBER ?
Het is inderdaad mogelijk dat uw eczeem
geheel veroorzaakt wordt door contact met
rubber. Toch komt het regelmatig voor dat eczeem
blijft bestaan of alleen maar iets beter wordt
wanneer u contact met rubber goed vermijdt. Dat
komt omdat eczeem vaak meerdere oorzaken heeft.
Naast allergie kan irritatie meespelen,
bijvoorbeeld door contact met water, zeep,
afwasmiddelen en dergelijke, of door de kou.
Daarnaast kan eczeem ontstaan als uiting van een
erfelijk bepaalde aanleg tot eczeem, astma of
hooikoorts. Het is altijd zinvol om rubber zo
goed mogelijk te vermijden, maar dat zal dus
helaas niet altijd tot volledige genezing van uw
huid leiden!
HOE KUNNEN ALLERGISCHE
REACTIES VOORKOMEN WORDEN ?
Of dit
eenvoudig of ingewikkeld is, hangt af van de
manier waarop uw allergie voor rubber zich uit.
Heeft u een voeteczeem door rubber in de
binnenzool of -bekleding van de schoen, dan moet
u schoenen met leren of kunststof binnenwerk
gaan dragen. Bij allergie voor handschoenen van
rubber of elastische steunkousen zijn er
speciale alternatieven verkrijgbaar, waarin de
bovengenoemde stoffen ontbreken. Dit kunt u met
uw dermatoloog overleggen.
Gereedschapshandgrepen en sturen van rubber
kunnen worden vervangen door plastic. Bij eczeem
op de plaatsen van elastiek in het ondergoed
wordt het ingewikkeld. Soms kan ondergoed waarin
polyurethaan (Lycra) is verwerkt uitkomst
bieden. Ook kan men boxershort-type ondergoed
met koord in plaats van taille-elastiek dragen.
Een enkeling reageert alleen allergisch op
elastiek in ondergoed dat is gewassen met
bleekmiddel. Indien men beroepshalve veel aan
rubber wordt blootgesteld (industrie, monteurs)
kan het in de praktijk onmogelijk blijken
contact ermee afdoende te vermijden. Overleg met
de bedrijfsarts is bij een rubberallergie dan
ook sterk aan te bevelen.
HOE WEET
IK WELKE PRODUCTEN VEILIG ZIJN ?
Elk
product waar u aan ziet, ruikt of voelt
(rekbaarheid) dat er rubber in is verwerkt, kan
de toevoeging bevatten waar u allergisch voor
bent. Het is helaas in de praktijk vaak erg
moeilijk of zelfs onmogelijk om er achter te
komen of dat inderdaad zo is.
|