|
ANGIO-OEDEEM |
 |
WAT IS ANGIO-OEDEEM ?
Men spreekt van
angio-oedeem wanneer zich in korte tijd
uitgebreide vochtophopingen ontwikkelen. Deze
ontstaan door lekkage van bloedvaatjes, die
dieper in de huid zijn gelegen en waar veel
ruimte tussen het onderhuidse bindweefsel
aanwezig is. Het voorzetsel "angio" (= bloedvat)
wordt gebruikt om aan te geven, dat de oorzaak
van de zwelling (oedeem) in de eerste plaats te
vinden is in een stoornis van de wand van de
bloedvaatjes. In dit geval ontstaat de
vochtophoping niet door een verhoogde druk in de
vaten, een ziekte van de nieren, een
stofwisselingsziekte of door een gestoorde
hormoonhuishouding.
De aandoening
angio-oedeem wordt ook wel Quincke's oedeem
genoemd, naar de Duitse dermatoloog Quincke.
Angio-oedeem is een variant van urticaria.
Urticaria en angio-oedeem gaan dan ook vaak
samen, hoewel zij zich ook afzonderlijk kunnen
ontwikkelen. De vochtophoping bij angio-oedeem
heeft meestal een grotere omvang. De huid is
bleek en jeukt lang niet altijd of alleen in het
beginstadium.
HOE ONTSTAAT HET ?
De oorzaken van angio-oedeem zijn doorgaans
dezelfde als van urticaria. Medicijnen,
voedingsmiddelen, snoepwaren en dranken
veroorzaken in verhouding veel vaker een
éénmalig optreden van angio-oedeem dan
stoornissen als infecties, tekortschieten van
regelsystemen (zie verder erfelijkheid) en
dergelijke. De oedeemreactie ontstaat dan
doorgaans tussen 2 en 12 uur na inname van zo'n
product. In de helft der gevallen is het niet
mogelijk een oorzaak te vinden.
Er
bestaat een erfelijke vorm van angio-oedeem, die
berust op een te geringe aanmaak van een bepaald
enzym. Dit enzym, de C1-esteraseremmer, heeft
als functie andere enzymen te remmen. Hierdoor
blijft er evenwicht binnen een aantal
fijngevoelige regelsystemen in het lichaam.
Wanneer door een tekort van een remmend enzym de
controle is ontregeld, kan zich - meestal
tijdelijk en plaatselijk - een vochtophoping in
de weefsels ontwikkelen als gevolg van lekkage
in de bloedvaatjes. Deze vorm van angio-oedeem
kan al op jonge leeftijd ontstaan.
WAT ZIJN DE VERSCHIJNSELEN ?
Angio-oedeem
ontwikkelt zich voornamelijk op plaatsen waar de
huid een losse hechting met de onderlaag heeft:
de oogleden, wangen, lippen, handruggen, de
uitwendige geslachtsdelen en de voetruggen. Ook
kan het zich onder slijmvliezen voordoen, zoals
in de keel. Het komt meestal éénzijdig voor,
maar ook wel dubbelzijdig, bijvoorbeeld aan
beide bovenste oogleden. Meestal verdwijnt het
oedeem geheel na één of enkele dagen. Het vocht
wordt via de lymfebanen geleidelijk afgevoerd en
de lekkage herstelt zich. Sommige mensen krijgen
zulke verschijnselen meerdere malen achtereen
met daartussen klachtenvrije perioden, variërend
van dagen tot maanden. De meesten hebben slechts
één of enkele keren zo'n aanval.
WAT IS DE BESTE
BEHANDELING ?
Antihistaminica kunnen ook
bij angio-oedeem worden toegepast. Deze zijn
echter niet altijd even goed werkzaam gebleken.
Met name in de acute fase en vooral wanneer het
oedeem zich op risicovolle plaatsen ontwikkelt
(de keel!) kan het nodig zijn dat sterker
werkzame geneesmiddelen, zoals corticosteroïden
(bijnierschorshormonen) in tabletvorm of als
injectie worden toegediend. Het vinden van een
oorzaak staat bij een behandeling uiteraard
voorop.
Bij de erfelijke vorm van
angio-oedeem is het geven van antihistaminica
niet zinvol. Het aanvullen van het ontbrekende
enzym met behulp van een in de bloedvaten
gespoten injectie zal acute oedeemreacties hier
kunnen opvangen. Soms maakt men gebruik van
ontstekingsremmende stoffen zoals
corticosteroïden. Inmiddels is het ook mogelijk
om C1-esteraseremmer als geneesmiddel toe te
dienen.
Patiëntenvereniging
Voor urticaria is er in Nederland geen
patiëntenvereniging. Wel is er een
patiëntenvereniging voor angio-oedeem: de Vereniging voor het Hereditair Angio Oedeem en Quincke’s Oedeem
(www.angiooedeemvereniging.nl)
|
