|
ERYTHEMA NODOSUM |
 |
WAT IS ERYTHEMA NODOSUM
?
Erythema nodosum is een huidaandoening
waarbij opeens pijnlijke rode bulten ontstaan op
de benen, vaak aan de voorkant
van de onderbenen. Deze bulten worden
veroorzaakt door ontstekingen in het onderhuidse
vet. Het is meestal een reactie op een
doorgemaakte infectie, of een andere ziekte, of
op geneesmiddelen. Het gaat vanzelf weer over.
 |
 |
 |
| erythema nodosum |
erythema nodosum |
erythema nodosum |
HOE ZIET ERYTHEMA NODOSUM ER UIT ?
Bij erythema nodosum ontstaan er plotseling
pijnlijke rode en warm aanvoelende bulten op de benen,
meestal aan de voorkant van de onderbenen. Ze
kunnen ook op de armen zitten. De plekken zijn
1-5 cm groot en het grootste gedeelte zit onder
de huid (in het vet). Soms zijn het grotere
plekken of schijven van ontsteking. Meestal zit
het aan beide benen. Vaak is er ook enige
zwelling van de benen, vocht kan zich ophopen
(oedeem) aan de onderbenen en rond de enkels. De
plekken worden later blauw en trekken langzaam
weg. Er kunnen wel weer nieuwe verschijnen op
andere plekken. Meestal duurt het 3-6 weken
voordat het helemaal over is.
Bij een
aanval kunnen ook andere klachten voorkomen
zoals koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, zich ziek
voelen, pijnlijke gewrichten, ontstoken ogen.
Ook dat gaat vanzelf weer over.
WAT IS DE OORZAAK VAN ERYTHEMA
NODOSUM ?
Erythema nodosum is
een ontsteking van de vetcellen in de vetlaag
die onder de huid
zit. De ontsteking is een reactie (een soort
allergische reactie) op iets. Dat kan zijn een
doorgemaakte infectie (vaak luchtweginfecties of
darminfecties), of een geneesmiddel dat in de
voorafgaande weken is gebruikt. Een bekende
oorzaak is een infectie met streptokken, een
bacterie die keelontsteking en keelpijn kan
veroorzaken. Maar ook allerlei verkoudheids
virussen kunnen het uitlokken. Erythema
nodosum kan ook ontstaan bij interne ziekten
zoals sarcoidosie of darmziekten zoals de ziekte van Crohn,
maar dat is zeldzaam. Heel vaak is het totaal
niet duidelijk wat de oorzaak is geweest.
WIE KAN ERYTHEMA NODOSUM KRIJGEN
?
In principe kan iedereen
erythema nodosum krijgen. Jaarlijks zijn er
circa 800 nieuwe patiënten in Nederland. Het
komt vooral voor bij vrouwen tussen de 15 en 40
jaar.
IS ERYTHEMA NODOSUM
BESMETTELIJK ?
Erythema
nodosum is niet besmettelijk. Het kan een
reactie zijn op bacteriën, bijvoorbeeld op een
bacterie die keelontsteking veroorzaakt, maar
in de plekken zelf zitten geen bacteriën.
HOE WORDT DE DIAGNOSE GESTELD ?
De diagnose wordt gesteld op het klinisch
beeld, op hoe het er uit ziet. Meestal is het
niet nodig om aanvullend onderzoek te doen. Soms
wordt er een huidbiopt
afgenomen onder lokale verdoving (als het beeld
niet helemaal duidelijk is).
Afhankelijk van
of er andere klachten zijn of waren,
bijvoorbeeld hoesten of keelpijn, kan nog een
keelkweek worden gedaan, of bloedonderzoek, of
een röntgenfoto worden gemaakt om te proberen te
achterhalen wat de oorzaak is geweest. Omdat er
vaak niets gevonden wordt en erythema nodosum
vanzelf weer overgaat kan men ook besluiten om
geen verder onderzoek te doen en gewoon af te
wachten tot het weer wegtrekt.
HOE WORDT ERYTHEMA NODOSUM BEHANDELD ?
Erythema nodosum gaat vanzelf weer
over. De pijn en de ontsteking kan worden
verminderd door pijnstillers te gebruiken die
tevens een ontstekingsremmende werking hebben,
zoals aspirine (acetylsalicylzuur), diclofenac,
ibuprofen, of indometacine.
-
Acetylsalicylzuur tablet of bruistablet 500 mg: 4 maal daags 1 of 2
tabletten.
- diclofenac 25 mg: maximaal 6 tabletten van 25 mg
per dag.
- diclofenac retard 75 mg: 1 of 2 keer per dag 75 mg.
- Brufen (ibuprofen) 200
mg: maximaal 8 tabletten van 200 mg per dag.
- Indometacine 50 mg: 3-4
keer per dag 50 mg.
Als de
ontstekingen ernstig zijn is het verstandig om
rust te nemen, en zelfs bedrust of op de bank
gaan liggen en niet teveel rondlopen. Bij veel
vocht in het been kan een zwachtel of elastische
kous of verbandkous helpen. Aan de andere kant
kunnen die ook weer pijn veroorzaken als het te
strak zit door druk op de pijnlijke bulten.
Als er een onderliggende oorzaak wordt
gevonden, dan zal die worden behandeld als dat
mogelijk is, en nog nodig. Maar vaak wordt geen
oorzaak gevonden, of het ging om een infectie
die al weer over is.
WAT IS
DE PROGNOSE ?
Bij de meeste
patiënten verdwijnt erythema nodosum vanzelf
binnen 3 tot 6 weken, en daarna komt het nooit meer
terug. Bij enkelen duurt het langer, of komt het
wel weer terug.
|
