EXANTHEMA SUBITUM (ROSEOLA INFANTUM, ZESDE
ZIEKTE) |
 |
WAT IS EXANTHEMA SUBITUM (ZESDE ZIEKTE) ?
Exanthema subitum is een kinderziekte
waarbij er eerst een paar dagen hoge koorts
ontstaat en dan opeens een uitslag op het
lichaam bestaande uit roze vlekjes. Kinderen
worden er niet heel ziek van. Exanthema subitum
betekent 'plotselinge uitslag' en dat is ook
precies wat er gebeurt. De ziekte wordt ook wel
roseola infantum genoemd, of
zesde ziekte.
Roseola infantum is de medische naam voor
roze-rode vlekjes bij kinderen, en de zesde
ziekte heet het omdat er eerst 5 andere
kinderziekten zijn herkend en beschreven zoals
mazelen, roodvonk, rode hond, waterpokken, en
erythema infectiosum (5e ziekte).
WAT IS DE OORZAAK VAN EXANTHEMA SUBITUM (ZESDE
ZIEKTE ?)
Meestal worden de
kinderziekten met koorts en vlekjes veroorzaakt
door een virus. Pas kort geleden is ook ontdekt
welk virus exanthema subitum veroorzaakt: het is
een humaan herpesvirus type 6 (HHV-6).
HOE KUN JE BESMET RAKEN MET DIT VIRUS, WIE
KRIJGT EXANTHEMA SUBITUM ?
Het virus dat
exanthema subitum veroorzaakt komt over de hele
wereld voor, en bijna iedereen krijgt het.
Meestal al op jonge leeftijd. De meeste peuters
worden besmet tussen 6 maanden en 2 jaar oud
(range 3 maanden - 3 jaar). Besmetting op latere
leeftijd is zeldzaam. Op 2-jarige leeftijd is al
90% van de peuters besmet. Het virus verspreidt
zich gemakkelijk via contact met een besmet
persoon, via hoesten, niesen of praten, of door
het aanraken van huid of oppervlakten waar het
virus op zit.
HOE ZIET HET ERUIT,
HOE VERLOOPT DE ZIEKTE ?
Ongeveer 9
tot 10 dagen nadat het kind besmet is geraakt met
het virus ontstaat plotseling koorts. Soms hoog,
boven de 39.5 °C. De koorts kan 3-5 dagen
aanhouden en verdwijnt dan weer. Kinderen zijn
vaak druk en prikkelbaar. Een verminderde
eetlust en opgezette lymfklieren komen voor. De
koorts verdwijnt opeens en plotseling (subiet)
ontstaat er een uitslag op het lichaam bestaande
uit kleine roze-rode vlekjes of bultjes. Deze
uitslag begint meestal op de romp en breidt zich
daarna uit naar hals, armen en benen. De vlekjes
jeuken niet en verdwijnen weer na 1-2 dagen. De
infectie veroorzaakt maar zelden problemen. De
zesde ziekte is niet gevaarlijk voor zwangere
vrouwen.
![Exanthema subitum, roseola infantum, zesde ziekte (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Exanthema subitum, roseola infantum, zesde ziekte](../../afbeeldingen/exanthema-subitum-1z.jpg) |
![Exanthema subitum, roseola infantum, zesde ziekte (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Exanthema subitum, roseola infantum, zesde ziekte](../../afbeeldingen/exanthema-subitum-2z.jpg) |
![Exanthema subitum, roseola infantum, zesde ziekte (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Exanthema subitum, roseola infantum, zesde ziekte](../../afbeeldingen/exanthema-subitum-3z.jpg) |
exanthema subitum |
exanthema subitum |
exanthema subitum |
HOE WORDT DE
DIAGNOSE GESTELD ?
De huisarts herkent
het beeld meestal al op grond van hoe het
verloopt en hoe het er uitziet (eerst een paar
dagen hoge koorts, dan opeens rozerode vlekjes).
Het verschil met de andere kinderziekten is dat
de kinderen niet heel ziek zijn, en dat de
vlekjes geen schade aan de huid veroorzaken,
zoals bij waterpokken wel kan gebeuren. Soms is
het moeilijk om de ziekte te onderscheiden van
rode hond of van mazelen, maar die kinderen zijn
meestal zieker, hebben klachten erbij zoals
hoesten en rode ogen, en hebben een uitslag in
het gelaat die meerdere dagen aanhoudt. Het is
mogelijk om het virus aan te tonen met
bloedonderzoek, maar dat is zelden nodig
HOE WORDT EXANTHEMA SUBITUM BEHANDELD ?
De infectie gaat vanzelf weer over, er is
geen behandeling nodig. De klachten kunnen wel
verlicht worden. Als er hoge koorts is kan het
kind koortsverlagende pijnstillers zoals
paracetamol of NSAID's innemen (geen aspirine).
Bij hoge koorts kan men de lichaamstemperatuur
ook omlaag brengen door de kinderen met lauw
water af te sponsen of te douchen. Verder is het
belangrijk om veel te drinken. Thuis blijven van
school is als het kind niet ziek is niet nodig:
de andere kinderen zijn toch al besmet of worden
dat snel.
|