HOOFDLUIS (PEDICULOSIS CAPITIS) |
 |
WAT IS HOOFDLUIS ?
De hoofdluis
(Pediculus humanus capitis) is een zeer klein
bloedzuigend insect, een parasiet. De hoofdluis
leeft alleen op het hoofd, is niet gevaarlijk en
kan geen ziekten overbrengen. De belangrijkste
klacht die de hoofdluis veroorzaakt is jeuk. De
luis leeft van bloed, en steekt 3 tot 6 x per
dag. Bij het opzuigen van het bloed wordt er wat
speeksel van de luis ingebracht in de huid, en
dit veroorzaakt de hinderlijke jeuk. Een
volwassen hoofdluis is ongeveer 3 millimeter
groot en heeft een grijsblauwe kleur, of
roodbruin als hij net bloed heeft opgezogen.
Hoofdluizen leggen eitjes (neten genaamd), en
die plakken ze tegen de haren aan. Neten zitten
heel stevig vastgeplakt aan de haren. Een
hoofdluis leeft ongeveer een maand en kan 250
eitjes leggen. Meestal zitten er niet meer dan
een stuk of 20 hoofdluizen op het hoofd op het
moment dat het ontdekt wordt.
![Hoofdluis, pediculosis capitis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Hoofdluis, pediculosis capitis](../../afbeeldingen/pediculosis-capitis-1z.jpg) |
![Hoofdluis, pediculosis capitis (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Hoofdluis, pediculosis capitis](../../afbeeldingen/pediculosis-capitis-2z.jpg) |
![Hoofdluis, pediculosis capitis (klik op foto voor vergroting) [bron: Gilles San Martin - Wikimedia - Creative Commons License 2.0] Hoofdluis, pediculosis capitis](../../afbeeldingen/pediculosis-capitis-4z.jpg) |
hoofdluis |
hoofdluis |
hoofdluis klampt zich vast |
WAT ZIJN DE
VERSCHIJNSELEN ?
De belangrijkste
klachtis jeuk. Verder zitten er minuscule
kleine eitjes (neten) stevig vastgekit aan de
haren, te zien als witte stipjes. En soms kan
men de hoofdluizen zien lopen in het haar.
HOE WORDT HOOFDLUIS OVERGEBRACHT ?
Hoofdluis is zeer besmettelijk, en het wordt
overgebracht via haar-haar contact, dat wil
zeggen, als de behaarde hoofden tegen elkaar
aankomen kan de luis van het ene hoofd naar het
andere hoofd wandelen. Het komt vooral voor bij
kleine kinderen, die dicht bij elkaar spelen. De
school is meestal de plek waar de besmetting
wordt opgelopen. Het is niet zeker dat de luis
ook via kleding (jassen, sjalen, mutsen) kan
overstappen, en het is ook niet zeker of
allerlei maatregelen zoals het wassen van kleren
op 60 °C en het in plastic zakken stoppen van
jassen en mutsen zin heeft. Daarom heeft het
RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en
Milieu) in 2011 geadviseerd dat al die
maatregelen niet meer nodig zijn.
MOET IK MIJ SCHAMEN ALS MIJN KIND HOOFDLUIS
HEEFT ?
Nee. Dit komt in de beste
families voor. Het is geen teken van slechte
hygiëne als je hoofdluis hebt, de luizen voelen
zich juist beter thuis op schoon en gewassen
haar. Het is gewoon pech.
WAT
GEBEURT ER ALS ER BIJ MIJN KIND OP SCHOOL
HOOFDLUIS WORDT GEVONDEN ?
Meestal wordt
u dan gebeld met het verzoek om uw kind direct
op te komen halen, en te beginnen met de
behandeling. Nadat u bent begonnen met de
behandeling is het niet nodig dat uw kind thuis
blijft. Wel moeten alle andere kinderen op
school, en alle leden van uw gezin worden
nagekeken op hoofdluis, en als die wordt
gevonden moet iedereen tegelijkertijd worden
behandeld, anders blijven de luizen van de een
op de ander overspringen. Sommige scholen
controleren de kinderen systematisch na de grote
vakantie op luizen.
HOE MOET IK
CONTROLEREN OP HOOFDLUIS ?
Soms ziet u
de hoofdluizen lopen over het hoofd. Kijk goed
tussen de haren, vooral achter de oren en in de
nek. U ziet de hoofdluizen dan bewegen.
Hoofdluizen zijn niet altijd goed te zien, de
beste controle is om met een fijngetande kam
(luizenkam of netenkam) het haar te kammen boven
een velletje wit papier en dan te kijken of er
luizen uitvallen. Een andere manier om het vast
te stellen is zoeken naar neten (grijs-witte
puntjes die vast zitten aan de haren).
HOE WORDT HOOFDLUIS BEHANDELD ?
Hoofdluis kan worden behandeld door het haar 14
dagen lang elke dag grondig uit te kammen met
een speciale netenkam. Als u dat heel zorgvuldig
doet, en geen dag overslaat, en geen plukje haar
vergeet, dan kunt u de hoofdluis de baas worden
zonder daarvoor speciale anti-luismiddelen te
gebruiken. De andere methode, die iets meer
zekerheid biedt, is het combineren van het
kammen met een luis-dodend middel.
HOE MOET IK HET HAAR KAMMEN ?
Er zijn
speciale kammen verkrijgbaar bij de drogist of
apotheek, met hele fijne tandjes. Hiermee worden
de luizen uit het haar geveegd. Door het 2 weken
lang elke dag te doen heeft u ook de nieuw
uitgekomen luizen te pakken. Om het haar goed te
kunnen kammen moet u het eerst goed nat maken en
er een crèmespoeling inmasseren. Bedek de ogen
met een washandje. Daarna met een gewone kam de
klitten er uitkammen, en vervolgens met de
netenkam heel precies plukje voor plukje alle
haren van begin tot eind uitkammen. Doe het
boven een wasbak, of boven een stuk wit papier
om te zien of er luizen uitvallen. Na afloop de
crèmespoeling uitwassen en de kam reinigen met
water en zeep. Het dagelijks kammen is saai en
tijdrovend en doet ook zeer, vooral bij meisjes
met lang haar. Een tip: doe het voor de
televisie.
![Luizenkam, netenkam (klik op foto voor vergroting) [bron: Nitcomb] Luizenkam, netenkam](../../afbeeldingen/luizenkam-1z.jpg) |
![Luizenkam, netenkam (klik op foto voor vergroting) [bron: Prioderm] Luizenkam, netenkam](../../afbeeldingen/luizenkam-2z.jpg) |
netenkam |
netenkam |
WELKE ANTI-LUISMIDDELEN ZIJN ER ?
De
twee meest gebruikte anti-luismiddelen in
Nederland zijn permetrine en dimeticon.
Permetrine is een chemische stof die de luizen doodt. Meestal
wordt geadviseerd om de behandeling na een week
te herhalen. Permetrine past men liever niet
toe in de zwangerschap en tijdens het geven van
borstvoeding, en ook niet bij baby’s onder de
zes maanden. In die situaties wordt het dus
kammen. Als kammen niet helpt kan in de
zwangerschap of tijdens borstvoeding eventueel
permetrine toch worden gebruikt. Dimeticon werkt
op een andere manier, het verstopt de
ademhalingsorganen van de luizen, het werkt
verstikkend. Het is veel minder agressief dan
chemische middelen en mag ook tijdens de
zwangerschap en borstvoeding worden gebruikt.
Welk middel u ook gebruikt, alle behandelingen
moeten worden gecombineerd met uitkammen. Het
uitkammen, het mechanisch verwijderen van de
luizen en de neten is dus heel belangrijk. Bij
sommige producten zit er een netenkam bij de
verpakking inbegrepen.
VOORBEELDEN
VAN ANTI-LUISMIDDELEN
Permetrine en dimeticon zijn de namen van de
stoffen. Er zijn verschillende anti-luis
producten waar deze stoffen in zitten. Enkele
voorbeelden zijn:
Loxazol lotion 1% (permetrine). Flacon van 59
ml, inclusief netenkam. Lees de
gebruiksaanwijzing op de verpakking.
Prioderm dimeticon. Dit is een product zonder
pesticiden, dat hoofdluizen én neten doodt in 15
minuten. Dimeticon dringt door in de
ademhalingsorganen van de hoofdluizen zodat ze
stikken. Om de levenscyclus van hoofdluis te
doorbreken is het belangrijk de
behandeling na 9-10 dagen te herhalen. De lotion
inmasseren op droog haar en 15 minuten laten
intrekken. Daarna een ruime hoeveelheid
onverdunde shampoo inmasseren, daarna uitspoelen
met water. Dimeticon mag tijdens de zwangerschap
en de borstvoedingsperiode worden gebruikt.
WAAR KAN IK ANTI-LUISMIDDELEN
KRIJGEN ?
Voor de anti-luismiddelen gaat
u naar de apotheek of naar een grote, goed
gesorteerde drogisterij. De middelen zijn zonder
recept verkrijgbaar. Ze worden niet vergoed, u
zult het zelf moeten betalen.
WAT
MOET IK DOEN ALS IK NA 2 WEKEN KAMMEN NOG STEEDS
LUIZEN ZIE ?
Er zijn verschillende
redenen voor het niet lukken van de behandeling:
- U heeft toch niet goed alle haren uitgekamd,
plukjes vergeten. Doe het opnieuw - Er is een
nieuwe besmetting opgetreden. Ga na of er op
school of in uw gezin nog kinderen zijn die
rondlopen met hoofdluis en die niet goed
behandeld zijn. - De luizen zijn ongevoelig
(resistent) voor het anti-luis middel dat u
gebruikt heeft. Dat kan. Gebruik dan een ander
middel.
In alle gevallen geldt: blijf
goed kammen !
WAT MOET IK VERDER
NOG DOEN ?
Vertel aan iedereen in de
omgeving dat u hoofdluis heeft ontdekt bij uw
kind. De school of de kinderopvang moet
het weten. En ook eventuele sportclubs, opa’s,
oma’s, buren, oppassen en ouders van vriendjes.
Iedereen kan dan gecontroleerd worden op luizen.
Vooral bij schoolklassen is het belangrijk dat
alle besmette kinderen uit een groep tegelijk
worden behandeld, anders kunnen ze elkaar weer
besmetten. Controleer zelf zorgvuldig alle
gezinsleden en laat ook uw eigen haar
controleren.
KUN JE HOOFDLUIS
VOORKOMEN ?
Er bestaan middelen waarvan
beweerd wordt dat ze hoofdluis kunnen voorkomen,
bijvoorbeeld preventieve sprays. Het is beter om
die middelen niet te gebruiken, want het is nog
niet voldoende onderzocht of ze wel werken, en
het gevaar is dat steeds meer hoofdluizen
ongevoelig worden door het overmatig gebruik van
dit soort middelen.
|