JICHT EN JICHTKNOBBELS (JICHT TOPHI) |
|
WAT IS JICHT ?
Jicht is een
aandoening waarbij pijnlijke ontstekingen kunnen
ontstaan aan gewrichten (artritis). De
ontstekingen ontstaan door ophoping van
urinezuur kristallen in het gewricht. In het
bloed is het urinezuurgehalte meestal ook te
hoog. De urinezuur kristallen irriteren het
gewricht en veroorzaken pijn, roodheid en
zwelling. Meestal is de grote teen aangedaan,
soms de middenvoet, de enkel, knie of pols of
een van de handgewrichten.
De ontsteking
kan in korte tijd opkomen (jichtaanval), de
grote teen is dan dik, rood, pijnlijk en warm.
Meestal geneest het binnen 1-3 weken, maar de
jichtaanvallen kunnen na verloop van tijd weer
terugkomen.
|
|
|
jicht
arthritis |
jicht
arthritis |
jicht
arthritis |
Foto's: www.scientificanimations.com, Intermedichbo - dr Milorad Dimić,
en James Heilman - Wikimedia (Creative Commons License 4.0
/
3.0).
Bij jicht
kunnen ook ophopingen van urinezuur kristallen
in de huid ontstaan. Dit heet jicht tophi.
Hierbij zijn kleine hard aanvoelende knobbeltjes
onder de huid te voelen. Soms een paar, soms
heel veel. Jicht tophi komen het meest voor op
de vingers, tenen, knie, elleboog, op de
oorschelp en op de hiel. Soms gaat de huid boven
jicht tophi kapot en komen er urinezuur
kristallen uit, een wittige korrelige
substantie. Urinezuurkristallen kunnen ook
nierstenen vormen.
|
|
jicht tophi |
jicht tophi |
HOE
ONTSTAAT JICHT ?
Jicht ontstaat door
stijging van de hoeveelheid urinezuur in het
bloed. Bij een te hoog gehalte urinezuur kunnen
er kristallen ontstaan die kunnen neerslaan in
gewrichten, of in de huid, of in de nieren. In
het gewricht veroorzaken de uraat kristallen een
ontsteking. Niet iedereen met een verhoogd
urinezuur gehakte in het bloed krijgt jicht, de
kans is slechts 1 op 10. De kans is groter als
jicht ook in de familie voorkomt. Jicht komt
vaker voor bij mannen van middelbare leeftijd,
bij overgewicht en bij hoge bloeddruk of hart-
en vaatziekten. Voeding of alcohol lijken geen
rol te spelen bij het ontstaan van
jichtaanvallen.
WAT KAN IK ZELF
DOEN AAN JICHT ?
Als een gewricht dik,
rood, warm en pijnlijk is, moet u het een
ontzien. Leg het gewricht hoog en koel het met
een natte omslag of ijs. Zodra de klachten
afnemen is het juist belangrijk om weer
regelmatig te gaan bewegen. Dat voorkomt
stijfheid en kan op den duur de pijn
verminderen. Vermijd in het begin zware of
langdurige belasting.
BEHANDELING
VAN JICHT
NSAID's
Bij een acute
jichtaanval met ontstoken pijnlijke gewrichten
worden ontstekingsremmende pijnstillers
voorgeschreven. Voorbeelden van dit soort
pijnstillers zijn diclofenac, naproxen en
ibuprofen. Deze middelen kunnen de pijn binnen
een of twee dagen verminderen. Deze
ontstekingsremmers heten NSAID's, en dat is een
afkorting van de Engelse term non-steroidal
anti-inflammatory drugs. Deze NSAID's kunnen
maagklachten veroorzaken, daarom wordt soms uit
voorzorg ook een maagzuurremmer voorgeschreven.
Prednison Als NSAID’s te veel
bijwerkingen geven of niet werken kan ook
prednison worden gebruikt voor een korte
periode. Prednison (corticosteroïd) kan ook in
het gewicht worden gespoten. De werking daarvan
kan circa 3 maanden aanhouden. Ook bij prednison
wordt vaak een maagzuurremmer voorgeschreven,
vooral indien ook NSAID's worden gebruikt.
Colchicine Als NSAID’s of prednisolon niet
binnen drie tot vijf dagen helpen, is de
volgende stap het voorschrijven van colchicine.
Colchicine is een anti-jichtmiddel. Het
vermindert de pijn en remt de ontsteking. De
dosering is 2-3 keer daags een tablet van 0.5 mg
totdat de pijn verdwenen is. Als het na dagen
niet over is heeft het geen zin om het nog
langer in te nemen. Bij bijwerkingen zoals een
branderig gevoel in de keel, misselijkheid,
buikkrampen of diarree moet u stoppen met
colchicine.
Allopurinol
Als de jicht
aanvallen vaak optreden (meer dan drie aanvallen
per jaar) heeft het zin om allopurinol te gaan
gebruiken. Dit middel verlaagt de hoeveelheid
urinezuur in het bloed. Hierdoor ontstaan minder
of geen jichtaanvallen en ook de jicht knobbels
(tophi) kunnen na een half jaar tot een jaar
verdwijnen.
WAT ZIJN DE
VOORUITZICHTEN ?
Een aanval van jicht
kan een tot drie weken duren, waarna het
gewricht volledig herstelt.
|