|
KERATOSIS PILARIS |
 |
WAT IS KERATOSIS PILARIS
?
Keratosis
pilaris is het verschijnsel dat er kleine ruw
aanvoelende bultjes zitten
rond de haartjes. Dit komt
vooral voor op de buitenkant van de bovenarmen.
Het ziet er een beetje uit als kippenvel.
Keratosis pilaris komt heel vaak voor, vooral
bij kinderen en jongeren. Wie nauwkeurig kijkt
ziet dat circa 50-80% van kinderen en pubers en
circa 40% van de volwassenen in meer of mindere
mate dit soort bobbeltjes heeft. Vaak zit het in
de familie, het is erfelijk. Omdat het zovaak
voorkomt kan het niet echt een afwijking worden
genoemd, sommige mensen hebben het en anderen
niet. Het is een onschuldige aandoening die
meestal geen klachten veroorzaakt. Sommigen
vinden het cosmetisch storend.
HOE ZIET KERATOSIS PILARIS ER UIT ?
Op alle plekken waar een
haartje naar buiten komt is een bobbeltje
ontstaan. De huid is daar ook wat verdikt en het
voelt ruw aan. Keratosis
is de medische term voor een verdikte hoornlaag
(de bovenste laag van de huid) en
pilaris betekent 'rond de haren'.
Het ziet er een beetje uit als kippenvel, en
soms wordt keratosis pilaris ook gewoon
kippenvel genoemd, of anser-vel (ganzenvel).
Keratosis pilaris zit vooral op de buitenzijde
van de bovenarmen en benen, soms ook in het
gelaat, op de billen, of op de romp. Het kan
heel mild zijn, nauwelijks zichtbaar, maar ook
uitgebreid.
Meestal geeft het geen
klachten. Soms is er wat ontsteking bij,
zichtbaar als roodheid. Bij de donkere huid
kunnen er door die milde ontsteking
pigmentvlekken ontstaan. Door jeuk en krabben
kunnen korstjes, wondjes en littekens ontstaan.
 |
 |
 |
| keratosis
pilaris |
keratosis
pilaris |
keratosis
pilaris |
 |
 |
 |
| keratosis
pilaris |
keratosis
pilaris |
keratosis
pilaris |
HOE
ONTSTAAT KERATOSIS PILARIS ?
Haren groeien uit een haarzakje. Dit
haarzakje is aan de binnenkant ook gewoon
bekleed met huidcellen, en die cellen delen en
laten uiteindelijk als een huidschilfertje los.
Bij keratosis pilaris verstoppen de
huidschilfers de afvoergang van het haarzakje
waardoor een klein bultje ontstaat. Soms komen
de haren niet naar buiten omdat een propje
schilfers de opening verstopt. Het kan ook gaan
ontsteken. Waarom dit gebeurt is niet precies
bekend. Het lijkt wel genetisch bepaald, dat wil
zeggen, de aanleg om keratosis pilaris te hebben
is erfelijk; vaak hebben de ouders het ook, of
vroeger als kind gehad.
WIE KRIJGT
KERATOSIS PILARIS ?
Keratosis pilaris
komt heel vaak voor, bij circa de helft van de
bevolking, dus iedereen kan het krijgen. Het komt vooral voor bij mensen met
een droge huid en met
atopie (de aanleg om
allergisch te reageren op van alles), of
atopisch
eczeem. Het komt bij alle rassen voor, zowel
bij mannen als bij vrouwen. Het gaat in de zomer
beter dan in de winter. Met het ouder worden
verdwijnt de aandoening bij een deel van de
patiënten.
Soms komt keratosis pilaris
voor samen met andere afwijkingen. Er bestaat
een zeldzame aandoening die
ulerythema ophriogenes wordt
genoemd. Daarbij is te zien: opvallend rode
wangen, ook met kleine bultjes er op, rode
bultjes op het voorhoofd, in en tussen de
wenkbrauwen, uitval van de wenkbrauw haren,
vooral aan de buitenkant, en keratosis pilaris
op de bovenarmen.
HOE WORDT
DE DIAGNOSE GESTELD ?
De
diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld, op
hoe het er uitziet. Het beeld is zo duidelijk,
vooral als het op de bovenarmen zit, dat er geen
aanvullend onderzoek nodig is.
HOE WORDT KERATOSIS PILARIS BEHANDELD ?
Meestal is er
geen behandeling nodig. Eventueel kunnen verzorgende producten worden
gebruikt die bedoeld zijn voor droge huid of
ruwe huid. Er zijn heel veel producten
beschikbaar voor mensen met een droge huid (zie
onder producten voor de
droge huid). Voor ruw aanvoelende huid, dat
is meestal huid waarvan de hoornlaag (het
bovenste laagje) verdikt is, zijn er producten
beschikbaar die de hoornlaag een beetje
oplossen. Deze groep producten wordt
keratolytica genoemd. Ze bevatten stoffen die de
hoornlaag weer zacht maken, zoals ureum,
salicylzuur, melkzuur, tretinoïne (vitamine A),
adapaleen, of alfa-hydroxyzuur (AHA).
Zalven, vetcrèmes of lotions voor de droge huid
Zie onder
producten voor de
droge huid.
Producten met ureum
Calmurid, ureum 5 of 10% in eucerine cum aqua,
ureum 5 of 10% in lanettecrème I FNA, ureum 10% in vaseline, ureum 5 of 10%
in cetomacrogolcrème, ureum 5 of 10% in vaseline
cetomacrogolcrème, ureum 5 of 10% in
vaselinelanettecrème FNA, ureum 5%, melkzuur 5%
in vaselinelanettecrème, Calmurid HC.
Producten met salicylzuur
Salicylzuurzalf 2% FNA
(Unguentum acidi salicylici 2% FNA), salicylzuur 5 of 10% crème, salicylzuur
5 of 10% in vaselinezalf FNA.
Producten met alpha hydroxy
acids (AHA)
Cosmetica,
bijvoorbeeld Louis Widmer AHA concept 10% crème.
Overige producten
Tretinoïne crème 0.05% FNA, Differin gel
(adapaleen).
De huid kan ook worden
behandeld met voorzichtig scrubben. Scrubben is
met licht schurende bewegingen de dode
huidcellen van de huid af vegen. Er zijn
speciale scrubs bij de drogist te koop in de
vorm van een crème met scrubdeeltjes er
doorheen. Sommigen maken zelf een scruboplossing
van olijfolie en ruw zeezout. Wat ook goed werkt
en veel eenvoudiger is, is een scrubhandschoen
van polyester kopen voor onder de douche.
Ook
een huidtherapeut kan behandelingen uitvoeren,
zoals reinigen van de huid, scrubs, en
'peelings', behandelingen met chemicaliën die de
hoornlaag oplossen, zoals glycolzuur peelings.
WAT ZIJN DE VOORUITZICHTEN ?
Keratosis pilaris wordt vaak vanzelf minder
bij het ouder worden. Maar er zijn ook mensen
waarbij het niet wegtrekt. In de zomer gaat het
beter dan in de winter. Meestal veroorzaakt
keratosis pilaris weinig klachten. Droge huid
verzorgen helpt vaak al voldoende.
|
