|
LYMFOEDEEM VAN DE ARM |
 |
WAT IS LYMFOEDEEM EN HOE ONTSTAAT HET ?
Naast bloedvaten kent het lichaam ook
lymfevaten. Door de lymfevaten wordt eiwitrijk
weefselvocht (lymfe) teruggevoerd naar het
bloedvaatstelsel. Lymfoedeem is een abnormale
ophoping van lymfevocht als gevolg van een
verstoord evenwicht tussen productie en afvoer.
De verstoring kan diverse oorzaken hebben,
waaronder een operatie en/of bestraling. Bij een
borstkanker (mamma carcinoom) operatie, waarbij
de lymfklieren uit de oksel verwijderd moeten
worden, treedt er een onvermijdbare beschadiging
op van de lymfevaten. Daardoor is er kans op het
ontstaan van lymfoedeem in de arm. Die kans
wordt groter als de oksel na deze operatie ook
nog bestraald moet worden. Lymfoedeem kan jaren
na de operatie nog ontstaan, daarom blijft het
van belang om aandacht te besteden aan het
voorkomen ervan. Als lymfoedeem eenmaal ontstaat
gaat het niet vanzelf weer weg en het kan zeer
hinderlijk zijn.
KLACHTEN
De klachten die kunnen ontstaan bij lymfoedeem
zijn: zwelling, een vermoeid en zwaar gevoel,
pijn of tintelingen, beperkingen in de
bewegingen en of beperkingen in het dagelijks
functioneren, huidafwijkingen en infecties.
 |
 |
 |
| lymfoedeem arm |
voor
en na compressie |
lymfoedeem arm |
HET
VOORKOMEN VAN LYMFOEDEEM
Om te voorkomen
dat er lymfoedeem ontstaat is het goed om er
voor te zorgen dat er niet teveel lymfvocht
ontstaat in de arm en dat het lymfvocht goed
blijft stromen in de arm.
Door zware
belasting, bij hoge temperaturen en bij
infecties wordt er extra vocht aangemaakt.
Probeer daarom de arm niet te zwaar te belasten
en wees voorzichtig met warmte. Het is echter
wel belangrijk om te blijven bewegen. Oefenen en
zorgen voor een normale lichaamsbeweging is
goed, mits u niets forceert. Het lymfvocht zal
door de beweging van de spieren doorstromen in
het lichaam en beter worden afgevoerd. Door
infecties kunnen ook lymfbanen beschadigd
worden. Het evenwicht tussen aan en afvoer kan
daardoor alsnog verstoord raken.
ENKELE LEEFREGELS
- Als u ligt of
zit, leg dan uw arm en hand wat hoger.
-
Laat bij voorkeur geen bloeddruk meten aan de
arm van de geopereerde zijde.
- Laat
bij voorkeur geen bloed afnemen aan de arm van
de geopereerde zijde.
- Laat bij
voorkeur geen infuus aanleggen aan de arm van de
geopereerde zijde.
- Voorkom wondjes
en infecties aan de arm en hand, ontsmet
eventuele wondjes goed met een
desinfecterend middel en doe er een pleistertje
op.
- Draag handschoenen bij ruwe
karweitjes (tuinieren, vuil huishoudelijk werk
e.d.)
- Zorg voor goede hygiëne en
goede verzorging van uw huid.
-
Voorkom overbelasting van de arm door de
activiteiten/ werkzaamheden rustig op te
bouwen.
- Zoek een evenwicht tussen
rust en inspanning, maar probeer normaal te
bewegen. Licht sporten is prima
- Pas
op met heet water, stoom, heet douchen, baden,
sauna bezoek en langdurig zonnebaden
-
Gebruik geen kruiken, ‘kersenpit’, rode lamp of
warme pakkingen op uw arm of schouder
-
Span u bij warm weer niet overmatig in, las
pauzes in en doe af en toe arm- en
schouderoefeningen
- Draag geen
knellende kleding, sieraden of ‘mouwophouders’
WAT TE DOEN ALS U TOCH KLACHTEN KRIJGT
?
Alle leefregels ten spijt kan er toch
lymfoedeem ontstaan; ook al is het alleen maar
bij inspanning. Waarom de een het wel krijgt en
de ander niet, is niet duidelijk. Als u
symptomen passend bij lymfoedeem bemerkt, kunt u
eerst proberen de arm rust te geven en hoger te
leggen. Als de klachten de volgende dagen niet
verminderen neem dan contact op met uw huisarts,
de arts waar u bij in behandeling bent of de
oncologieverpleegkundige. Bij tekenen van een
dreigende infectie moet u eerder contact met
voornoemde deskundigen opnemen. Hoe eerder
maatregelen getroffen worden hoe groter de kans
is dat het lymfoedeem kan worden verholpen.
BEHANDELING
Lymfoedeem van de
armen kan worden behandeld door een
compressiekous aan te meten voor de arm.
Daarnaast is het mogelijk om door middel van
massage technieken (manuele lymfklier drainage)
het lymfe vocht uit de arm weg te strijken in de
richting van de lymfklieren. Er zijn in heel
Nederland erkende therapeuten die dit kunnen.
 |
 |
| lymfbanen in de oksel |
compressie kous arm |
Verdere informatie is ook te vinden
via de internetsite van de Lymfoedeem Werkgroep
Drachten:
www.lymfoedeem.nl
|
