|
MASKERS VOOR BESCHERMING TEGEN VIRUSSEN |
 |
MOND MASKERS VOOR ISOLATIE, INCLUSIEF
BESCHERMENDE MASKERS TEGEN VIRALE INFECTIES
ZOALS HET CORONA-VIRUS EN DE MEXICAANSE GRIEP
(VOGELGRIEP, H1N1) EN ANDERE VIRALE INFECTIES
Er zijn veel vragen
over welke mond maskers nou eigenlijk goed zijn
om je te beschermen tegen pandemische virale
infecties zoals het Coronavirus, vogelgriep
en andere virale infecties.
En hoe dit soort mondkapjes er uitzien
(bijvoorbeeld wat wordt bedoeld met een
eendenbekmasker of een
chirurgisch masker).
De allerbeste mond maskers bieden ook
bescherming tegen druppeloverdracht (Fluid
Shield).
Verder is belangrijk of ook fijne
deeltjes worden tegengehouden door het filter.
Hierbij wordt vaak de kwaliteitsaanduiding FFP1,
FFP2, of FFP3 gebruikt. Een FFP2 mond masker is
goed. Andere mond maskers van het type
eendenbekmasker bieden ook goede bescherming, en
ook gewone chirurgische mond maskers bieden een
redelijke tot voldoende bescherming.
Hieronder enkele voorbeelden van verschillende
mond maskers. Instellingen moeten zelf een keuze
maken welke typen van welke fabrikant ze gaan
inzetten. De hoog beschermende maskers (FFP2)
zijn veel duurder dan de standaard chirurgische
maskers en zitten ook niet prettig (sluiten af).
eendenbekmasker (Kimberley Clark wit
62126)
FFP2 kwaliteit mond masker (maximum
bescherming tegen virale infecties).
eendenbekmasker oranje (Kimberley Clark
47707)
Goede kwaliteit voor de normale
bescherming tegen overdracht van virale
infecties.
gewoon
chirurgisch mondmasker blauw (Kimberley Clark
47500)
Redelijke bescherming van personeel
tegen overdracht van virale infecties.
gewoon chirurgisch mondmasker groen (Kimberley
Clark 48105)
Redelijke
bescherming van personeel tegen overdracht
van virale
infecties.
gewoon chirurgisch mondmasker geel
(Kimberly Clark 47117)
Redelijke bescherming van personeel tegen
overdracht van virale infecties.
ACHTERGRONDINFORMATIE OVER DE
NORMEN VOOR MONDMASKERS
Bron / Auteur: Thea Daha
(Hygieniste Werkgroep Infectiepreventie)
Tot nu toe worden in de gezondheidszorg twee
typen mondneusmaskers gebruikt:
- het
chirurgisch masker
- een speciaal masker dat
wordt gebruikt tijdens de behandeling van TBC
patiënten
(zie voorbeelden hierboven,
het eendenbekmasker).
Het chirurgisch
masker wordt o.a. gebruikt op de operatiekamer
en heeft een tweeledig doel: aan de ene kant
wordt de patiënt beschermd tegen deeltjes die
ondermeer vrij komen tijdens praten, niezen en
hoesten door het personeel en aan de andere kant
wordt het personeel beschermd tegen
bloedspetters en spatten van
lichaamsvloeistoffen van de patiënt.
Chirurgische maskers worden getest volgens de
Greene & Vesley testmethode om de
bacteriological filter efficiency (BFE) vast te
stellen. Er wordt gebruik gemaakt van een box
met daarin platen (voedingsbodems). De
proefpersoon draagt wel of geen masker en door
middel van een gat in de box wordt het woord
"tjie" uitgesproken. Door onderzoek van de in de
box bevindende eventueel besmette platen, wordt
de filter efficiency onderzocht.
Deze
test evalueert hoe goed een masker of een
chirurgisch masker kan helpen voorkomen dat door
de drager uitgeademde bacteriën in de omgeving
komen. De deeltjesgrootte in de BFE testen is
"groot" te noemen (1-5 micron). Een masker dat
wordt gebruikt tijdens de verpleging van een
patiënt met tuberculose of verdenking hierop,
noemt men een "Tuberculose masker".
In
de richtlijnen van ziekenhuizen en instellingen
wordt aangegeven wanneer een chirurgisch masker
dan wel een "TBC" masker moet worden gedragen.
Het CDC schrijft een goedgekeurd N95 masker voor
bij tuberculose, wat neerkomt op een goed op het
gezicht aansluitend mondneusmasker met een
filterbereik tot 1 micron. Wereldwijd is er geen
uniforme standaard voor ademhalingsbescherming
en moeten we dus als gevolg van deze situatie
een vertaalslag maken. Het Europese goedgekeurde
equivalent, van het Amerikaanse volgens de NIOSH
( 42CFR84) goedgekeurde N95 masker, is een
EN149:2001 FFP2 masker. EN149:2001 goedgekeurde
maskers kunnen ook aanvullend zijn getest
volgens de Greene & Vesly test. Deze informatie
is bij de fabrikant te verkrijgen.
Europese wet- en regelgeving 89/686/EEG
In
Europa en dus ook in Nederland hebben we te
maken met de Europese wet- en regelgeving die
specifieke eisen stelt aan
ademhalingsbescherming. Zo kennen we de Europese
richtlijn 89/686/EEC voor persoonlijke
beschermingsmiddelen (P.B.M.). Deze
oorspronkelijke Europese richtlijn 89/686 is
omgezet in de Nederlandse Arbowet. De richtlijn
89/686 draagt zorg voor het CE-merkteken en de
indeling in categorieën.
Ademhalingsbeschermingsmiddelen zijn opgenomen
in de zwaarste categorie (cat 3) omdat deze
bescherming moeten bieden tegen levensgevaar of
risico's die leiden tot onherstelbare
gezondheidsproblemen of waarvan men de gevolgen
niet tijdig kan ontdekken.
Er zijn
herbruikbare maskers met verwisselbare filters
en disposable (wegwerp) maskers. In de
gezondheidszorg komen de eerste niet in
aanmerking omdat aan het weer "gebruiksgereed"
maken van dergelijke maskers teveel praktische
bezwaren kleven. Er worden dus alleen disposable
maskers gebruikt. Hiermee kom je dan op
EN149:2001 genormeerde maskers uit.
De
norm EN149:2001 is de Europese norm voor
filtrerende maskers en bevat 3 belangrijke
typegoedkeuringen:
- FFP1,
- FFP2,
-
FFP3.
FF staat voor filtering facepiece
en de P staat voor partikel/deeltje, het getal
1, 2 of 3 geeft het onderscheidend vermogen aan.
Alle drie de types zijn goedgekeurd en in de
goedkeuring is ook de randlekkage gedefinieerd.
De maximale toegestane randlekkage (dus het
lekken langs de randen van het masker) is binnen
de EN149:2001 norm bij alle typen 2%. Behalve de
randlekkage heb je ook te maken met de
filterlekkage van het filtermedium, (de
filterende werking van het maskermateriaal). Dit
is bij de FFP1 maximale filterlekkage 20%, de
FFP2: 6% en de FFP3: verwaarloosbaar klein (max.
1%).
De totale inwaartse lekkage (TIL), (de
randlekkage en het filtermediumlekkage) is bij
de FFP-1: 22%, bij de FFP-2: 8% en de FFP-3: 2%.
Het testen van de EN149:2001 maskers
De
EN149: 2001 goedgekeurde maskers zijn getest
voor de industrie met vloeistoffen zoals Natrium
Chloride (NaCl) en Paraffineolie. Hier worden de
filters getest met deeltjes met het verschil dat
er in de industrie op de werkplek gesproken
wordt over concentraties en MAC waarden terwijl
we in de gezondheidszorg te maken hebben met
andere partikels zoals bacteriën en virussen.
Maar met de huidige kennis over filtertechnieken
en de fysische eigenschappen van de
bacteriedeeltjes (hieronder worden ook de
virussen gerangschikt) werken deze filtermaskers
op dezelfde manier als in de industrie. Binnen
EN149: 2001 wordt getest met deeltjes met een
afmeting van ongeveer 0,4-0,6 µm. Er is met opzet
voor deze deeltjesafmeting gekozen omdat dit de
meest moeilijk te vangen deeltjes zijn. Het
resultaat is dan ook dat we te maken hebben met
zeer efficiënte filtermaskers.
Nieuwe
aanbevelingen
In de richtlijn van de
werkgroep infectiepreventie wordt voor
patiënten, verpleegd in strikte isolatie, een
masker aanbevolen met een filterbereik tot 1
micron en goed aansluitend aan het gelaat.
Om te kunnen voldoen aan de Europese
regelgeving, met de door de CDC en de WHO
aanbevolen en goedgekeurde N95 masker in het
achterhoofd, komen we ook voor "TB" bij een FFP2
type masker uit. Dit advies wordt ook gegeven
bij de behandeling van patiënten met MRSA, SARS
of die hiervan worden verdacht.
Hoe
herken ik een goedgekeurd FFP2 masker ?
Op een
goedgekeurd ademhalingsbeschermingsmasker moeten
de volgende gegevens staan: EN149: 2001, FFP2
klasse, en het CE merkteken met een
viercijferige code.
Het bovenstaande
betekent niet dat het tot nu toe gebruikte
chirurgische masker gaat verdwijnen. Ook het
chirurgisch masker heeft een CE merkteken
(echter volgens de medische richtlijn, MDD) en
kan worden gebruikt in de gezondheidszorg (voor
toepassingen: zie de inleiding).
|
