VACCINATIE TEGEN BAARMOEDERHALSKANKER |
 |
10 VRAGEN OVER DE VACCINATIE TEGEN
BAARMOEDERHALSKANKER
De in 2009 gestarte
vaccinatie actie tegen het humaan papillomavirus
(HPV) dat baarmoederhalskanker (cervixcarcinoom)
kan veroorzaken heeft de nodige onrust
veroorzaakt en vragen opgeroepen. Door
spookverhalen op internet heeft een aantal
meisjes afgezien van vaccinatie. Hetgeen niet
verstandig is. Hieronder wordt in 10
eenvoudige vragen uitgelegd hoe het in elkaar
zit:
1. Wat heeft
baarmoederhalskanker met het humaan
papillomavirus (HPV) te maken?
Op de
overgang van de vagina naar de baarmoeder ligt
de baarmoedermond. Daar ligt een type cellen
waarin kanker kan ontstaan. In die kankercellen
is bijna altijd een HPV-besmetting te vinden. Er
bestaan meer dan honderd typen HPV. Een stuk of
vijftien stimuleren het ontstaan van kanker. In
de westerse wereld zijn het vooral de typen 16
en 18. Die typen zitten in ongeveer 70 procent
van alle baarmoederhalskankercellen. Waarom HPV
van die riskante typen de kankergroei bevordert,
is onbekend.
2. Krijg je van
deze HPV-typen altijd baarmoederhalskanker?
Nee, bijna nooit. Ruim 80 procent van alle
vrouwen (en mannen) heeft ooit in hun leven een
HPV-besmetting met kankerbevorderende typen
doorgemaakt. Maar van alle vrouwen in Nederland
die doodgaan, sterft 0.3 procent aan
baarmoederhalskanker.
3. Hoe raak
je besmet?
HPV-besmetting lopen mensen
vaak op als ze met seks beginnen, als ze met
meerdere partners experimenteren. Daarom wil de
regering vaccineren voordat je met seks begint.
4. Kun je HPV ook op andere manieren
overbrengen?
Ja, via alle
huid-huidcontact; mond, vinger, penis, noem maar
op. Zelfs van een besmette natte handdoek kun je
het oplopen. Maar de micro-wondjes die tijdens
seks op de eikel en in de vagina ontstaan,
verhogen waarschijnlijk de kans op besmetting.
5. Merk je dat je besmet bent?
Nee, van de HPV-typen (type 16 en 18) waar het
in Nederland gebruikte vaccin Cervarix tegen
beschermt, merk je niks. Andere seksueel
overdraagbare HPV-typen zoals de HPV-typen 6 en
11 veroorzaken genitale wratten. Andere (niet
seksueel overdraagbare) HPV-typen veroorzaken
‘gewone’ wratten.
6. Waarom worden
jongens niet gevaccineerd tegen HPV?
Er
is nog te weinig onderzoek naar gedaan en het is
duur. Maar het is geen gek idee, want een man
kan veel vrouwen tijdens seks besmetten en het
vaccin beschermt niet volledig.
7.
Zijn meisjes heel ziek geworden (of erger) na
vaccinatie?
Nee. Er zijn nu
honderdduizenden vrouwen gevaccineerd en enkele
vrouwen stierven kort na vaccinatie; niet meer
dan statistisch normaal is volgens de
Amerikaanse organisatie die op de veiligheid van
medicijnen let (FDA). Het vaccin is getest bij
meisjes en vrouwen van 10 tot 25 jaar. Heel vaak
(4 op de 5) krijgen die een pijnlijke rode arm
waarin is geprikt. Meer dan 1 op de 10 krijgen
spierpijn of hoofdpijn. Meer dan 1 op de 100
krijgen koorts, jeuk of huiduitslag.
8. Mogen meisjes zelf
kiezen of ze de vaccinatie willen of niet?
Ja, volgens de wet mogen kinderen vanaf twaalf
jaar zelf besluiten over een medische
behandeling. Soms zijn ouders bijvoorbeeld
principieel tegen vaccinatie of een
bloedtransfusie terwijl kinderen die zelf wel
willen.
9. Wat zijn de gevolgen als
je je niet laat vaccineren?
Op korte
termijn niet veel. Baarmoederhalskanker ontstaat
pas jaren na de HPV-besmetting. Het is echt een
ziekte van volwassen vrouwen. Vrouwen tussen de
30 en 60 jaar oud krijgen iedere vijf jaar een
uitnodiging voor een uitstrijkje. Geen pretje;
de dokter gaat met een soort borsteltje in je
vagina en haalt wat cellen weg van de
baarmoederhals voor laboratoriumonderzoek.
Ongeveer 1 op de 10 vrouwen hoort dat er
mogelijk iets verdachts is, of dat er geen
beoordeling mogelijk is omdat de verkeerde
cellen zijn afgenomen. Zelden is er een echt
baarmoederhalskankeralarm.
10. Zijn
uitstrijkjes dan vanaf nu niet meer nodig?
De uitstrijkjes blijven later nodig voor de
meisjes die nu worden gevaccineerd, want het
vaccin beschermt alleen tegen de twee HPV-typen
die samen 70 procent van alle
baarmoederhalskanker veroorzaken. Het zou veel
handiger zijn als het vaccin tegen alle bij
kanker betrokken HPV-typen beschermt; daar wordt
ook aan gewerkt. Het huidige vaccin redt
misschien over 20 jaar wel tientallen vrouwen
per jaar van doodgaan door baarmoederhalskanker.
Het blijft natuurlijk een heel gedoe, met
tienduizenden meisjes die ieder jaar een oproep
krijgen voor een prik. En dan ook nog die
uitstrijkjes. Maar aan de andere kant: de meeste
meisjes zijn al zo vaak gevaccineerd, die drie
prikken kunnen er ook nog wel bij. En het kán
later je leven redden, al is de kans groot dat
je je voor niks laat prikken.
|