Lindaansmeersel 1% FNA was jarenlang op de markt voor de
behandeling bij
scabies
maar is vanwege de toxiciteit en milieu aspecten in Nederland van de markt
gehaald. De vervangende preparaten zijn:
Ivermectine (Stromectol),
tabletten á 3 mg. De dosering is voor de gemiddelde volwassene eenmalig 12
of 15 mg, en voor kinderen 200 ug/kg eenmalig. Het is het beste om precies
op lichaamsgewicht te doseren volgens onderstaand schema:
15-24 kg: 1 tab (3
mg)
25-35 kg: 2 tab (6 mg)
36-50 kg: 3 tab (9 mg)
51-65 kg: 4 tab (12 mg)
66-79 kg: 5 tab (15 mg)
> 80 kg: 6 tab (18 mg)
Kinderen onder de 15 kg en/of
<5 jaar en zwangeren mogen het niet hebben (te weinig bekend over de
veiligheid).
Permetrine 5% crème (Loxazol). Tube à
30 g. De crème aanbrengen op het hele lichaam, op schone droge huid.
Hoeveelheid: kinderen > 12 en volwassen 1 tube (30g), kinderen 5-12 jr: 1/2
tube (15 g), 1-5 jaar: 1/4 tube (10 g), 2 mnd-1 jr: 1/8 tube (5 g). De crème
10-24 uur laten inwerken, daarna grondig wassen. Relatief gecontra-indiceerd
bij zwangerschap en borstvoeding (zie verder).
Benzylbenzoaat
25% Smeersel FNA, 150-250 ml. Bij overgevoeligheid voor permetrine
of bijwerkingen van ivermectine, en in de zwangerschap. Behandelen op 3
opeenvolgende avonden. Voor de gehele behandeling is 150-250 ml smeersel per
persoon nodig. Vóór gebruik de fles goed schudden en het lichaam goed wassen
met zeep. Daarna het gehele lichaam tot aan de kaakrand zorgvuldig inwrijven
met het smeersel, totdat dit geheel door de huid is opgenomen. Zorgen dat de
vloeistof ook onder de nagels en in alle huidplooien doordringt. De
behandeling na 24 uur herhalen, 24 uur daarna het gehele lichaam met warm
water en zeep wassen. Zo nodig de behandeling nog een keer herhalen op de
derde avond (aanbevolen) of na 1 week.
Gezien de resistentie
ontwikkelingen van de schurftmijt en de golfbewegingen in de beschikbaarheid
van preparaten op de markt: het gebruiksvoorschrift van lindaan was:
Voor
volwassenen en kinderen vanaf 2 jaar. Niet tijdens zwangerschap (dan
benzoylbenzoaat gebruiken). Eenmaal zorgvuldig aanbrengen is in principe
voldoende, 8-12 uur laten intrekken en dan afwassen met lauwwarm water en
zeep. Fles goed schudden voor gebruik. De huid moet schoon zijn voor
gebruik, dus zonodig lichaam goed wassen met lauwwarm water en zeep. Daarna
een uur wachten alvorens in te smeren (een warm bad of douche te kort voor
applicatie verhoogt de resorptie en daarmee de toxiciteit). Gehele lichaam
vanaf de kaakrand naar beneden zorgvuldig insmeren, zorg ervoor dat er niets
wordt overgeslagen (plooien, liezen, genitalia externa, navel, onder de
nagels). Vermijd contact met ogen en slijmvliezen. Al het beddegoed, kleding
en andere zaken (knuffels) waarmee de patiënt de afgelopen 2 dagen in
contact is geweest grondig reinigen door wassen op 60 graden of stomen.
Gezinsleden en relaties waarmee intiem contact is geweest of die in het
zelfde bed hebben geslapen meebehandelen. De jeuk kan toenemen (irritatie)
en kan vervolgens nog enkele weken aanhouden, ook als de mijten allemaal
gedood zijn. Dit kan worden bestreden met lokale corticosteroïden of
anti-jeukmiddelen. Herhalen (na 2 weken) is alleen nodig als er twijfel is
over de grondigheid, of als er gedeelten vergeten zijn.
Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.