De keuze van de antibiotica bij de diabetische voet (zie ook onder ulcus neuropathicum) en bij osteomyelitis wordt afgestemd op het klinisch beeld en de gekweekte bacteriën, waarbij men rekening moet houden met niet-representatieve kweekuitslagen. Bij nog onbekende kweek kiest men een breed middel of een combinatie van antibiotica, gericht op de meest voorkomende bacteriën. Bij ernstige infecties worden hogere doseringen aanbevolen. Voor sommige antibiotica betekent dit dat intraveneuze toediening nodig is. Sommige antibiotica dringen ook in orale vorm goed door in alle weefsels en botten, in voldoende hoge dosering. Bij osteomyelitis wordt geadviseerd niet alleen hoog, maar ook langdurig (minimaal 6 weken) te behandelen. Compromissen zoals eerst 2 weken i.v. behandelen en dan 4 weken of langer oraal voortzetten zijn mogelijk. Goede evidence based richtlijnen niet voorhanden, de diversiteit en de complexiteit van de diabetische voetulcera maakt dit soort onderzoek ook moeilijk. Gentamycine of tobramycine i.v. zijn effectieve middelen bij o.a. Pseudomonas, maar ook vrij toxisch, m.n. ototoxisch. Het risico kan worden beperkt door de dagdosering in 1 gift te geven en de duur te beperken tot 3-5 dagen.



Milde infectie / oppervlakkige infectie / geen bedreigde voet
Oraal:
R/ flucloxacilline 4 dd 500 mg.
R/ clindamycine (Dalacin) 3 dd 600 mg.
R/ amoxicilline-clavulaanzuur (Augmentin) 3 dd 500/125 mg.
R/ cefalexine (Keforal) 4 dd 500 mg.
R/ ciprofloxacine (Ciproxin) 2 dd 500-750 mg.

Parenteraal:
R/ amoxicilline-clavulaanzuur (Augmentin) 3 dd 1000/200 mg.
R/ cefazoline (Kefzol) 3 dd 1-2 g.
R/ cefradine (Maxisporin) 4 dd 500-1000 mg.
R/ clindamycine (Dalacin) 4 dd 600 mg.

Ernstige infectie / diepe infectie / bedreigde voet
Oraal:
R/ ciprofloxacine (Ciproxin) 2 dd 750 mg + clindamycine (Dalacin) 3 dd 600 mg.
R/ amoxicilline-clavulaanzuur (Augmentin) 3 dd 500/125 - 1000/250 mg.

Parenteraal:
R/ cefuroxim (Zinacef) 3 dd 1.5 g of ceftriaxon 2 d 1 g + metronidazol 4 dd 500 mg of clindamycine (Dalacin) 4 dd 600 mg.
R/ cefazoline (Kefzol) 3 dd 1-2 g + metronidazol 3 dd 500 mg.
R/ amoxicilline-clavulaanzuur (Augmentin) 3-4 dd 2000/200 mg.
R/ cefoxitine (Mefoxin) 2-3 dd 1 g of cefotaxim (Claforan) 4 dd 1 g.
R/ piperacilline-tazobactam (Tazocin) 3 dd 4g/500 mg.
R/ ceftazidim (Fortum) 3 dd 500-1000 mg.

Zeer ernstige infectie / sepsis / levensbedreigende situatie
Parenteraal:
R/ ceftazidim (Fortum) 3 dd 1000 mg.
R/ imipenem-cilastatine (Tienam) 4 dd 500 mg.*
R/ ceftazidim (Fortum) 3 dd 500-1000 mg + clindamycine (Dalacin) 4 dd 600 mg.*
R/ piperacilline-tazobactam (Tazocin) 3 dd 4g/500 mg.*
R/ vancomycine 2 dd 1 g + metronidazol + aztreonam (Azactam) 2-3 dd 1-2 g.
R/ flucloxacilline 6 dd 1 g + gentamicine of tobramycine 1 dd 4 mg/kg.








Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.