ASYMMETRISCH PERIFLEXURAAL EXANTHEEM (APEC) home ICD10: R21

Asymmetric periflexural exanthem of childhood (APEC), ook wel unilateraal laterothoracaal exantheem (ULE) genoemd, is een rash bij kinderen met een bijzondere distributie: het zit vooral aan 1 kant van de romp, vaak rond de oksel en in de flank. Het is voor het eerst beschreven als een nieuw papuleus erytheem in 1962 en in 1992 opnieuw onder de naam unilateral laterothoracic exanthem (ULE) door Bodemer en de Prost. De term asymmetrisch periflexuraal exantheem wordt nu het meest gebruikt. Deze typische rash is zeldzaam, er zijn slechts weinig case-reports. Het kan ook zijn dat de kinderen die het betreft niet worden doorverwezen door huisartsen omdat het een onschuldige huiduitslag is die vanzelf weer verdwijnt in 3-4 weken (maximaal 8 weken). Het wordt vermoedelijk veroorzaakt door een virus, parvovirus B19 wordt het meest consistent aangetroffen, maar niet bij alle patiënten.

Asymmetrisch periflexuraal exantheem Asymmetrisch periflexuraal exantheem
periflexuraal exantheem periflexuraal exantheem

Foto links: Prćić S et al. Serbian Journal of Dermatology and Venereology 2017(9):49-52 (Creative Commons License 4.0).


Klinisch beeld:
Eenzijdige, erythemateuze maculopapuleuze eruptie, beginnend in de oksel of liesplooi, later centrifugaal uitbreidend naar de flank. De laesies zijn in het begin klein, licht verheven en roze, met een bleke halo. Later ontstaan rode schilferende papels confluerend tot plaques. Oudere laesies hebben vaak een grijzig centrum. Vaak jeukt het. De rash zit aan 1 kant en begint in de oksel, of in de flank, of in de lies, of binnenkant arm. Het kan uitbreiden naar de extremiteiten, het gelaat en de handpalmen en voetzolen blijven vrij. Het kan uitbreiden naar de andere lichaamshelft maar er blijft een duidelijke asymmetrie. De kinderen zijn meestal niet ziek, bij een minderheid zijn er klachten (geweest) passend bij een virale infectie zoals koorts, verkoudheid, keelpijn, lymfadenopathie, diarree. Het komt iets vaker voorbij meisjes. De gemiddelde leeftijd van de kinderen is 2 jaar (4 maanden-10 jaar). Bij volwassenen is het zeer zeldzaam.

Er zijn meer van dit soort paravirale dermatosen die vermoedelijk ontstaan als reactie op een virale infectie:
- Gianotti Crosti syndroom
- asymmetrisch periflexuraal exantheem
- pityriasis rosea
- eruptieve pseudoangiomatosis
- papular purpuric gloves and socks syndrome

DD:
Gianotti Crosti syndroom, pityriasis rosea, maculopapuleuze kinderzieken, scabies, miliaria, viraal exantheem nno, toxicodermie.

Therapie:
Therapie is niet nodig, het gaat vanzelf over. Bij veel jeuk eventueel symptomatisch antihistaminica en lokale corticosteroïden klasse II-III. Verdere indifferente vetcrèmes of lotions, of lokale antipruriginosa.


Referenties
1. Brunner MJ, Rubin L, Dunlap F. A new papular erythema of childhood. Arch Dermatol 1962;85:539-540.
2. Bodemer C, de Prost Y. Unilateral laterothoracic exanthem in children: a new disease? J Am Acad Dermatol 1992;27(5 Pt 1):693-696.
3. Taieb A, Megraud F, Legrain V, Mortureux P, Maleville J. Asymmetric periflexural exanthem of childhood. J Am Acad Dermatol 1993;29(3):391-393.
4. Guimera-Martin-Neda F, Fagundo E, Rodriguez F, et al. Asymmetric periflexural exanthem of childhood: report of two cases with parvovirus B19. J Eur Acad Dermatol Venereol 2006;20(4):461-462.
5. Prćić S, Gajinov Z, Radulović A, Matić M, Matić A. Unilateral Laterothoracic Exanthem - Asymmetric Periflexural Exanthem of Childhood - a Case Report and Literature Review. Serbian Journal of Dermatology and Venereology 2017(9):49-52.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.

31-05-2023 (JRM) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid



Diagnosecodes:
ICD10 R21 Vluchtig exantheem en overige niet-specifieke erupties: asymmetrisch periflexuraal exantheem
ICD10 R21 Rash and other nonspecific skin eruption: asymmetric periflexural exanthem
SNOMED 186504007 Viral disease characterized by exanthem [specific SNOMED term missing]
SNOMED 49882001 Viral exanthem [specific SNOMED term missing]
DBC 4 Dermatosen door micro-organismen