Een collagenoom (bindweefsel naevus, connective tissue nevus, collagenoma) is een hamartoma gekenmerkt door de aanwezigheid van teveel collageen. Andere hamartomen waarin teveel van een dermale component aanwezig is zijn het elastoma (teveel elastine vezels) en de naevus mucinosis (teveel aan proteoglycanen). Er bestaat ook een naevus lipomatosus (ophopingen van vet). Multipele (familiaire) collagenomen en elastomen, in combinatie met botafwijkingen, kunnen voorkomen bij het Buschke-Ollendorf syndroom. Multipele collagenomen komen ook voor bij MEN1 (multiple endocrine neoplasia type 1), familial cutaneous collagenoma, Birt-Hogg-Dubé syndroom, en proteus syndroom. Bij tubereuze sclerose komen plaquevormige collagenomen voor, vooral op de onderrug (shagreen patch).

Klinisch beeld:
Scherp omschreven verheven, soms gesteelde ronde of ovale papels, huidkleurig of gehypopigmenteerd. Meestal kleiner dan 1 cm. Soms grote plaques. Vooral op de nek, schouders, romp, soms in het gelaat.


PA: in de reticulaire dermis, onder een normaal ogende papillaire dermis gebieden met vele dicht opeengehoopte kriskras door elkaar liggende dikke collageenvezels, niet omgeven door een kapsel.

Bindweefsel naevi:
- bindweefsel naevus nno (collagenoma)
- multipele eruptieve collagenomen
- naevus collagenicus lumbosacralis
- large nodular disseminated connective tissue naevus
- elastoma (naevus elasticus)
- juveniel elastoma
- naevus lipomatosus
- naevus mucinosis
- Michelin tire baby syndroom


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.