Cheilosis is de medische term voor droge schilferende lippen met kloofjes, soms in combinatie met kloofjes in de mondhoeken. Droge lippen kunnen ontstaan door omgevingsfactoren, zoals een droge lucht. In de winter is de lucht vaak droog (lage luchtvochtigheid), maar ook in huizen en in kantoren kan de lucht soms erg droog zijn. Een andere oorzaak van droge lippen is blootstelling aan zonlicht (UV-straling). Dit kan gebeuren in de zomer, maar ook op een zonnige winterdag, en vooral in het hooggebergte, bijvoorbeeld tijdens een wintersport vakantie. Algehele uitdroging van het lichaam, door te weinig drinken, kan ook een oorzaak zijn. Sommige geneesmiddelen kunnen ook droge lippen veroorzaken. Plastabletten bijvoorbeeld, maar ook vitamine-A achtige geneesmiddelen zoals Neotigason dat bij acne (jeugdpuistjes) wordt voorgeschreven veroorzaakt droge lippen. Tenslotte is ook de gewoonte om de lippen steeds af te likken met de tong een belangrijke oorzaak van droge lippen, en van het eczeem rond de lippen dat lip-licker dermatitis (lip-likker eczeem) wordt genoemd. In zeldzame gevallen is cheilosis een uiting van een vitamine B2 (riboflavine) tekort.



DD: cheilitis nno, lip-licking dermatitis, cheilitis angularis (perlèche, anguli infectiosi), vitamine B2 deficiëntie, droge mond (xerostomia), Sjögren syndroom.

Therapie:
Lippen continu insmeren met een vet of met een lippenbalsem stift van een gerenommeerd merk (Labello, Blistex, Blistex Medplus, Eucerin en vele andere). Geen velletjes lostrekken van de lip, en niet de hele dag de lippen aflikken, daar wordt het alleen maar erger van (zie ook onder lip-licking dermatitis). Zonodig (zonnig winterweer, wintersport) een lipbalsem met UV-factor gebruiken. Lipbalsems zijn in vele soorten en maten te koop bij de drogist.

R/ Vaseline.
R/ Lanette vaseline (een lanoline bevattende zalf werkt beter hydraterend dan alleen vaseline).
R/ Cacaoboter (Palmers Cocoabutter en vele andere).
R/ Lippen balsem in de vorm van een stick of een klein potje om mee te nemen (Labello, Purol, Blistex, dr Swaab, Eucerin, Lavera, etc.)
R/ Lippen balsem met UV-factor in het hooggebergte en bij zonnig weer.
R/ Overige zalven zoals paraffine vaseline aa, ung cetomacrogolis, of magistraal: cera alba 3, oleum olivae 7.

R/ Hydrocortison zalf (bij hardnekkig eczeem rond de lip).
R/ Daktacort zalf (bij verdenking op candida overgroei (perlèche, anguli infectiosi)).






Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.