Bij langdurig gebruik van corticosteroïden wordt in sommige gevallen dexamethason
beter verdragen dan prednisolon / prednison. De mineralocorticoïde werking van
dexamethason is minder (factor 7 minder), de anti-inflammatoire werking is krachtiger
(1 mg dexamethason = 6.25 mg prednison).
omrekenen dexamethason naar prednison: |
|
|
dexamethason tab à 0.5 of 1.5 mg |
prednisolon |
afgerond |
0.5 mg 1 mg 1.5 mg 2 mg 2.5 mg 3 mg 4 mg
5 mg 6 mg 8 mg 10 mg |
3 mg 6.25 mg 9.3 mg 12.5 mg 15.6 mg 18.75 mg
25 mg 31.25 mg 37.5 mg 50 mg 62.5 mg |
5 mg 10 mg
15 mg 20 mg 25 mg 30 mg
40 mg 50 mg 60 mg |
Dexamethason pulse therapieBij sommige ernstige
auto-immuunziekten worden op 3 opeenvolgende dagen per maand megadoses prednisolon
gegeven, bij voorbeeld 3 x 1 g. In plaats daarvan kan ook 200 mg dexamethason
i.v. worden gegeven, of 300 mg oraal (dit moet apart door de apotheker worden
gemaakt in tablet of capsule). Dexamethason werkt snel en heeft vrijwel geen
mineralocorticoïd effect, het bijwerkingenprofiel is daarom iets gunstiger.
Indicaties voor dexamethason pulse therapie: |
- TEN (toxische epidermale necrolyse) - pemphigus vulgaris
- SLE - dermatomyositis - pyoderma gangrenosum - systemische
vasculitis |
Dexamethason pulse therapie kan ook, in veel lagere doseringen
worden voorgeschreven bij
vitiligo.
Daarbij wordt een schema gebruikt van 2.5 mg dexamethason op 2 opeenvolgende
dagen van de week gedurende langere tijd.
Contra-indicaties: ernstige infecties, TBC, Cushing
syndroom, ritmestoornissen, psychose, hypokaliëmie, diabetes, hypertensie, osteoporose,
ulcus ventriculi, zwangerschap.
Voorzorgsmaatregelen: X-thorax,
Mantoux, IGRA. Dexascan als uitgangswaarde. Osteoporose profylaxe (Calcium,
Vitamine D, Fosamax). NSAID's vermijden. Maagzuurremmers. Regelmatig lab onderzoek
(Bloedbeeld, ontstekingsparameters, glucose). Controle door oogarts (glaucoom).
Controle van de bloeddruk.
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.