Distale onycholysis is gedeeltelijke loslating van de nagel aan het uiteinde van het nagelbed. Het wordt o.a. gezien bij psoriasis en bij pityriasis rubra pilaris. Het kan ook een bijwerking zijn van geneesmiddelen en soms speelt daarbij een fototoxische reactie. Bij psoriasis gaat het vaak gepaard met subunguale hyperkeratose. Naast distale onycholyse bestaat er ook proxymale onycholysis. Zie ook onder overzicht nagelafwijkingen.





Een variant van onycholysis is onycholysis semilunaris (halvemaan-vormige loslating). Dit ontstaat vaak door subunguale maceratie door langdurige inwerking van water en detergentia, ook door mechanische belasting. Zie verder onder onycholysis semilunaris .



DD:
subunguaal plaveiselcelcarcinoom, m. Bowen, amelanotisch melanoom, hereditaire distale onycholysis.

Therapie:
Indien er een onderliggende onychopathie is, deze proberen te behandelen. Voorkom trauma aan de nagel(s). Niet met scherpe voorwerpen onder de nagel proberen om materiaal weg te halen. Dit maakt het erger. Knip de nagels zo kort mogelijk af en houdt ze kort. Vermijdt irriterende producten zoals nagellak, nagellak-remover (aceton), zeepoplossingen, en overmatig contact met water. Het kan helpen om regelmatig vette zalf of siliconen crème onder de nagel aan te brengen om te voorkomen dat water door capillaire werking onder de nagel wordt gezogen.

Het kan chronisch worden als het nagelbed onder de nagel keratiniseert (ingroei van verhoornde huid). In een case report is daar een behandeling voor beschreven: verwijder onder Oberst anesthesie de nagel van het nagelbed tot aan het begin van de splijting. Reinig het nagelbed goed, verwijder eventuele oneffenheden met voorzichtige curettage. Breng daarna dagelijks een sterke retinoïd crème of gel aan. In Nederland is beschikbaar tretinoïne crème 0.05% FNA.



Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.