Erosive pustular dermatosis (EPD) van de scalp (EPDS)
en onderste extremiteiten is een zeldzame entiteit die voor het eerst in 1977
is beschreven. Het beeld bestaat uit erosieve laesies met crustae, en soms pussend,
pustuleus, op actinisch beschadigde hoofdhuid. Mogelijk is het een milde variant
van pyoderma gangrenosum. Aan de onderbenen zou het voorkomen bij patiënten
met veneuze insufficiëntie. Moeilijk te onderscheiden van actinische keratose
met pusophoping onder de crustae. De aandoening gelokaliseerd op het behaarde
hoofd wordt af en toe gezien en is een reële entiteit, maar de beschreven variant
gelokaliseerd aan de onderbenen is dubieus en kan beter worden uitgeboekt als
erosies, crusta, of ulcera in het kader van chronische veneuze insufficiëntie.
 |
 |
 |
| erosive
pustular dermatosis |
erosive
pustular dermatosis |
erosive
pustular dermatosis |
 |
 |
 |
| erosive
pustular dermatosis |
niet genezende
erosie |
na 2 weken
Dermovate |
DD: infectie,
actinische
keratose,
plaveiselcelcarcinoom,
pyoderma gangrenosum,
psoriasis,
seborroisch eczeem,
ziekte van Sneddon Wilkinson,
pemphigus vulgaris en
pemphigus vegetans.
Diagnostiek:De diagnose erosive pustular dermatosis of
the scalp wordt meestal pas gesteld na histologisch onderzoek, als er biopten
zijn afgenomen van de crusteuze lesies van het behaarde hoofd onder verdenking
van actinische keratose of erosief plaveiselcelcarcinoom. Soms worden patiënten
langdurig behandeld als actinische keratosen (ze hebben vaak ook actinische
keratose erbij) maar valt op dat het slecht reageert, niet geneest, uitbreidt
na behandeling of dat er steeds nieuwe crustae ontstaan waar pus zich onder
ophoopt. Deze crustae zijn makkelijk te verwijderen, waarbij een erosief oppervlakkig
tevoorschijn komt.
Therapie:R/ Lokale corticosteroïden
klasse IV-III (Topicorte lotion, Dermovate lotion, crème of zalf, gazen gedrenkt
in
prednisolonoplossing).
R/ minocycline 1 dd 50-100 mg of doxycycline 1
dd 100 mg.
R/ isotretinoïne.
R/ tacrolimus zalf.
R/ calcipotriol zalf.
R/ Dapson 5% gel (Aczone, Allergan). Anti-acne preparaat, in Nederland niet
verkrijgbaar, wel in de Verenigde Staten. Casereport rapporteert succes bij
4 patiënten met mild tot matige EPDS.
R/ prednison 20-40 mg oraal.
R/
Neoral (ciclosporine) 3-5 mg/kg in 2 doses.
R/ TNF-alpha inhibitors in ernstige
therapie-resistente gevallen.
Referenties
| 1. |
Burton JL. Case for diagnosis: pustular dermatosis
of the scalp. Br J Dermatol 1977;97:67. |
| 2. |
Laffitte E, Kaya G, Piguet V, Saurat J. Erosive
Pustular Dermatosis of the Scalp: Treatment With Topical Tacrolimus.
Arch Dermatol 2003;139(6):712-714. |
| 3. |
Broussard KC, Berger TG, Rosenblum M, Murase
JE. Erosive pustular dermatosis of the scalp: a review with a focus
on dapsone therapy. J Am Acad Dermatol 2012;66(4):680-686. |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.
ICD10: L98.8
