De KNMG heeft in 2020 een richtlijn gepubliceerd over de
geneeskundige
verklaring. Het komt regelmatig voor dat patiënten aan hun behandelend
arts een medische verklaring vragen om iets voor elkaar te krijgen zoals een
parkeervergunning, betere huisvesting, reisvergoedingen en andere vergoedingen.
Helaas komt het ook regelmatig voor dat artsen door patiënten onder druk worden
gezet om medische verklaringen af te geven. De KNMG richtlijn maakt een einde
aan deze ongewenste situatie:
artsen mogen geen verklaringen meer
afgeven over patiënten waarmee ze een behandelrelatie hebben.
Een geneeskundige verklaring is een schriftelijke verklaring die een oordeel
bevat over een patiënt en over de (medische) geschiktheid of ongeschiktheid
van een patiënt om bepaalde dingen wel of niet te doen. Als behandelend arts
mag je geen geneeskundige verklaring afgeven over eigen patiënten. Geneeskundige
verklaringen beoordelen of iemand in staat is om te werken, een auto te besturen,
naar school te gaan, goed voor de kinderen te zorgen. Maar ook: is terecht een
geboekte reis geannuleerd of heeft iemand recht op een parkeervergunning of
aangepaste woonruimte?
Een geneeskundige verklaring mag alleen worden
afgegeven door een onafhankelijke arts. Deze arts kan een onafhankelijke beoordeling
maken van de situatie. In veel gevallen is het verstandig de patiënt te verwijzen
naar een arts die de criteria kent voor het toewijzen van de desbetreffende
voorziening. Als dat nodig is, kan die arts, met de toestemming van de patiënt,
extra informatie bij jou opvragen bij en/of andere behandelend artsen.
Als behandelend arts moet je je kunnen concentreren op de behandeling. Een
goede vertrouwensrelatie met de patiënt is daarvoor belangrijk. Die vertrouwensrelatie
kan onder druk komen te staan wanneer je een voor de patiënt ongunstig oordeel
geeft en er een belangenconflict ontstaat. Het voorkomt dat de patiënt vanuit
persoonlijke belangen niet alle informatie met je deelt die noodzakelijk is
voor zijn behandeling en/of toewijzing van de voorziening. Als behandelend arts
ben je niet altijd op de hoogte van de criteria die bepalen of een voorziening
kan worden toegewezen, of de vaardigheden die nodig zijn om bepaalde dingen
te doen. Het is daarom ook in het belang van de patiënt dat de arts die de geneeskundige
verklaring afgeeft, goed weet welke zaken wel en niet van belang zijn voor de
beoordeling.
U kunt uw patiënt adviseren het volgende te doen: navraag
te doen bij de instantie die van hem een geneeskundige verklaring vraagt of
hij niet kan volstaan met een verklaring van hemzelf over zijn gezondheidstoestand,
eventueel in de vorm van een in te vullen vragenlijst; een afschrift van zijn
medisch dossier waarin bepaalde belangrijke feiten over zijn gezondheidstoestand
staan vermeld (bijvoorbeeld de uitslag van een looptest, de uitslag van een
meting van diens gezichtsvermogen etc.) te verstrekken aan de instantie die
een geneeskundige verklaring vraagt; contact te zoeken met een ter zake deskundige
arts waarbij die patiënt niet onder behandeling staat. Deze arts kan met toestemming
van de patiënt ook feitelijke informatie over zijn gezondheidstoestand bij jou
of een andere behandelend arts opvragen en deze informatie bij zijn beoordeling
betrekken; de instantie die van hem een geneeskundige verklaring verlangt, te
vragen om een onafhankelijke arts voor hem te regelen.
De KNMG heeft
ook een
folder voor patiënten gemaakt over waarom er geen geneeskundige verklaringen
meer worden afgegeven.
Deze folder is ook in andere talen te downloaden van
de
website van de KNMG.
Auteur(s):dr. Jan R.
Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.