Een poroid hidradenoma is een zeldzame variant van een hidradenoma. Hidradenomen zijn benigne adnextumoren die uitgaan van de zweetklieren. Ze kunnen worden onderverdeeld in hidradenomen met een apocriene differentiatie (clear cell hidradenoma) of met een eccriene differentiatie (poroid hidradenoma). De apocriene variant komt het meest voor (95% van de hidradenomen) en is opgebouwd uit heldere polygonale mucineuze cellen met apocriene differentiatie. De eccriene variant is zeldzamer (5% van de hidradenomen) en bestaat uit een enkelvoudige of multilobulaire nodus in de dermis die geen relatie heeft met de epidermis en opgebouwd is uit twee celtypen, poroid en cuticulair, met een eccriene differentiatie. Naast het poroïde hidradenoma zijn er nog drie andere poroïde adnextumoren: hidroacanthoma simplex, dermal duct tumor, en eccrien poroma.

Klinisch beeld:
Een poroid hidradenoma komt meestal voor vanaf middelbare leeftijd, met een piek rond de 70 jaar. De voorkeurslocatie is het hoofd-hals gebied, daarna de oksels, romp en extremiteiten, soms op de vulva. Klinisch zijn het scherpbegrensde huidkleurige, rode, of blauwig doorschemerende tumoren (soms plaques), meestal 1-2 cm groot. Ze veroorzaken weinig klachten.



DD:
Clear cell hidradenoma (apocrien hidradenoom, nodulocystic hidradenoma), overige poroma’s (hidroacanthoma simplex, dermal duct tumor, eccrien poroma), hidradenocarcinoma, eccrien porocarcinoma, digital papillary adenocarcinoma, hemangioom, amelanotisch melanoom, melanoom, Merkelceltumor, blue nevus, naevus naevocellularis, fibroma, fibrolipoma, dermatofibroom, granuloma pyogenicum, epidermale cyste, basaalcelcarcinoom.

PA:
Poroid hidradenoma is een in de dermis gelegen tumortje zonder verbinding met de epidermis en opgebouwd uit solide en cysteuze gedeelten, en uit twee celtypen: poroid en cuticulair cells. Poroide cellen zijn uniforme kleine cuboïdale cellen met een ovale of ronde kern. Cuticulaire cellen hebben een overvloedig eosinofiel cytoplasma met een grote kern, soms multinucleair. De cysteuze ruimten zijn verwijde afvoergangen gevuld met eccriene secretie. De cuticulaire cellen zijn positief voor cytokeratine 8 (CK8) en CEA (carcinoembryonic antigen), poroïde cellen zijn gedeeltelijk CK10-positief. Ook EMA kan worden gebruikt.

Therapie:
Excisie. Er zijn weinig recidieven na excisie.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.