Het
Leser-Trélat syndroom is gedefinieerd als een
paraneoplastisch syndroom
waarbij in korte tijd een grote hoeveelheid
verrucae seborroica ontstaan, vooral
op de romp. Bij 35% komt ook
acanthosis
nigricans voor en de helft van de patiënten heeft ook jeuk (vooral in en
rond de verrucae). Het is geassocieerd met adenocarcinomen van maag en darm,
maar ook borstkanker, lymfomen en leukemie. De hypothese is dat de verrucae
gaan groeien door groeifactoren geproduceerd door de tumor (EGF, FGF, groeihormoon).
Dit is echter nooit aangetoond.
Het is ook niet helemaal zeker of dit
echt een entiteit is. Bij ouderen kunnen ook zonder aanwijsbare oorzaak zeer
veel verrucae seborroica ontstaan, en op oudere leeftijd is de kans op maligniteiten
groter. Het kan dus ook een toevallig samenlopen van twee gebeurtenissen zijn.
Ook in de zwangerschap en bij chronisch eczeem kunnen multipele verrucae seborroica
ontstaan. Sommige auteurs onderscheiden twee entiteiten: Leser-Trélat sign (het
in korte tijd ontstaan van zeer veel verrucae seborroica, eventueel in combinatie
met acanthosis nigricans en/of jeuk, ongeacht of er een onderliggende maligniteit
is), en het Leser-Trélat syndroom (Leser-Trélat sign bij een adenocarcinoom
of andere gevonden tumor, waarbij een relatie met de tumor aannemelijk is).
|
|
multipele
verrucae seborroica |
acanthosis
nigricans |
Door Helen Ollendorff-Curth is onderstaande tabel gemaakt met criteria
waaraan een paraneoplastische dermatose zou moeten voldoen. Volgens deze criteria
is het hebben van veel verrucae seborroica waarschijnlijk toch geen paraneoplastisch
fenomeen.
Criteria paraneoplastische dermatosen: |
Tijdsbeloop |
Maligniteit aantoonbaar tijdens, of kort na de huidafwijkingen |
Parallel verloop |
Tumorbehandeling heeft het verdwijnen van de dermatose tot gevolg |
Type maligniteit |
Neoplasie van een bepaald cel- of weefseltype |
Genetica |
De huidafwijkingen zijn niet geassocieerd met een genetisch
syndroom |
Frequentie |
De huidafwijkingen zijn niet frequent in de algemene populatie |
Statistiek |
Er bestaat een statistische associatie |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.