Het Leser-Trélat syndroom is gedefinieerd als een paraneoplastisch syndroom waarbij in korte tijd een grote hoeveelheid verrucae seborroica ontstaan, vooral op de romp. Bij 35% komt ook acanthosis nigricans voor en de helft van de patiënten heeft ook jeuk (vooral in en rond de verrucae). Het is geassocieerd met adenocarcinomen van maag en darm, maar ook borstkanker, lymfomen en leukemie. De hypothese is dat de verrucae gaan groeien door groeifactoren geproduceerd door de tumor (EGF, FGF, groeihormoon). Dit is echter nooit aangetoond.

Het is ook niet helemaal zeker of dit echt een entiteit is. Bij ouderen kunnen ook zonder aanwijsbare oorzaak zeer veel verrucae seborroica ontstaan, en op oudere leeftijd is de kans op maligniteiten groter. Het kan dus ook een toevallig samenlopen van twee gebeurtenissen zijn. Ook in de zwangerschap en bij chronisch eczeem kunnen multipele verrucae seborroica ontstaan. Sommige auteurs onderscheiden twee entiteiten: Leser-Trélat sign (het in korte tijd ontstaan van zeer veel verrucae seborroica, eventueel in combinatie met acanthosis nigricans en/of jeuk, ongeacht of er een onderliggende maligniteit is), en het Leser-Trélat syndroom (Leser-Trélat sign bij een adenocarcinoom of andere gevonden tumor, waarbij een relatie met de tumor aannemelijk is).

Leser-Trélat syndroom	Leser-Trélat syndroom

multipele verrucae seborroica	acanthosis nigricans

Door Helen Ollendorff-Curth is onderstaande tabel gemaakt met criteria waaraan een paraneoplastische dermatose zou moeten voldoen. Volgens deze criteria is het hebben van veel verrucae seborroica waarschijnlijk toch geen paraneoplastisch fenomeen.

Criteria paraneoplastische dermatosen:
Tijdsbeloop	Maligniteit aantoonbaar tijdens, of kort na de huidafwijkingen
Parallel verloop	Tumorbehandeling heeft het verdwijnen van de dermatose tot gevolg
Type maligniteit	Neoplasie van een bepaald cel- of weefseltype
Genetica	De huidafwijkingen zijn niet geassocieerd met een genetisch syndroom
Frequentie	De huidafwijkingen zijn niet frequent in de algemene populatie
Statistiek	Er bestaat een statistische associatie

Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, AMC, Amsterdam.