Het large cell acanthoma is een variant van een lentigo solaris met als bijzonder histologisch kenmerk dat de keratinocyten circa 2 keer zo groot zijn als normaal. Klinisch gaat het om lichtbruine macula of oppervlakkige plaques, enkele mm tot enkele cm groot, op zonbeschenen gebieden, vooral gelaat en extremiteiten, bij ouderen. Klinisch lijkt het op een lentigo solaris of op een actinische keratose. Het is een benigne aandoening. Het gaat wel om een afwijkende celkloon die ontstaan is door sun-induced DNA schade. Het large cell acanthoma is oorspronkelijk beschreven door Pinkus als een voorbeeld van 'sunlight-induced clonal growths of abnormal epidermal cells'. Acanthoma is afgeleid van het Grieks (doorn) en duidt tumoren aan die uitgaan van het stratum spinosum (stekellaag). In recentere publicaties wordt large cell acanthoma beschouwd als een lentigo solaris / lentigo senilis met cellulaire hypertrofie.



PA:
Epidermis kan hyperkeratotisch, acanthotisch, papillomateus of atrofisch zijn. Vaak hypergranulose. De keratinocyten hebben een nucleus en hoeveelheid cytoplasma die twee keer zo groot is als normaal. De overgang is abrupt. Soms enige atypie. Lichte toename pigment in de basale laag.

DD: lentigo senilis / lentigo solaris, actinische keratose, lentigo maligna, verruca seborroica, pale cell acanthoma of Degos, lichen planus-like keratosis (benigne lichenoide keratosis), morbus Bowen.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.