Lichenificatie is de beschrijvende term voor
vergroving van het huidreliëf en verdikking van de huid
(acanthose) die optreedt door chronisch krabben bij jeuk. Lichenificatie is
een van de diagnostische kenmerken van
atopisch eczeem.
Bij atopisch eczeem wordt lichenificatie vooral gezien in de knieholten, de
elleboogsplooien, de polsen, en soms op de handruggen en voetruggen. Ook wordt
het gezien bij
lichen simplex chronicus (
prurigo
circumscripta) en de varianten daarvan perianaal (
pruritus
ani), op het scrotum (neurodermatitis scroti,
pruritus
scroti) en op de vulva (
pruritis vulvae).
Jeuk is de primaire oorzaak.
![Lichenificatie (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Lichenificatie](../../../afbeeldingen/lichenificatie-1z.jpg) |
![Lichen simplex chronicus (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Lichen simplex chronicus](../../../afbeeldingen/lichen-simplex-chronicus-8z.jpg) |
lichenificatie |
lichen
simplex chronicus |
![Lichenificatie bij atopisch eczeem (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Lichenificatie bij atopisch eczeem](../../../afbeeldingen/lichenificatie-bij-atopie-1z.jpg) |
![Lichenificatie bij atopisch eczeem (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Lichenificatie bij atopisch eczeem](../../../afbeeldingen/lichenificatie-bij-atopie-2z.jpg) |
lichenificatie
bij atopie |
lichenificatie
bij atopie |
Lichenificatie wordt gezien bij:
Atopisch eczeem,
lichen simplex chronicus,
pruritus ani,
pruritus vulva,
pruritus scroti,
lichen planus (hypertrophicus), lichenoïde toxicodermie,
contacteczeem,
nummulair eczeem, eczema nno,
amyloidosis,
pretibiaal myxoedeem;
candida,
morbus Hailey-Hailey,
extramammaire Paget.
PA:Uitgesproken acanthose, verlengde retelijsten, met wisselende
lengte. Hyperkeratose, soms focale parakeratose en hypergranulose. In de dermale
papillen verticaal georienteerde collageenvezels, fibroblastrijk.
Therapie:Klasse III-IV corticosteroïden. Krachtige corticosteroïden
zijn nodig om de vicieuze cirkel (jeuk-krabben-jeuk) te doorbreken.
R/ Diprosone
zalf
R/ Dermovate zalf
R/ salicylzuur 10% in dermovate zalf
R/ koolteeroplossing
10%, triamcinolon 0,1%, salicylzuur 10% in lanette zalf (Fagron nr 101566, 30
g).
R/ LCD 10-20% in ung triamcinoloni.
R/ salicylzuur 5%, LCD 10-20%
in Diprosone zalf.
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes.
Dermatoloog, Amsterdam UMC.