Kwade droes (Engels: glanders, Malleomyces mallei,
farcy,
malleus) is een zeer besmettelijke ziekte van
paarden, muildieren en ezels veroorzaakt door
Burkholderia (
Pseudomonas)
mallei. Overdracht naar de mens is mogelijk via contact en druppels.
Overdracht van mens op mens is mogelijk. Komt vrijwel niet meer voor, alleen
nog in Oost-Europa, Azië, Midden-Oosten. De aandoening kan fataal verlopen bij
de mens. Tot en met 1976 zijn 20 gevallen beschreven waarvan 7 met dodelijke
afloop, 1 door een laboratorium besmetting.
B. mallei is zeer infectieus
als aerosol en is als biologisch wapen gebruikt in de Amerikaanse burgeroorlog
en in de tweede wereldoorlog. Eigenschappen van de bacterie: gram negatief staafje,
aeroob, niet-beweeglijk. De bacterie kan in water bij kamertemperatuur 30 dagen
overleven maar is gemakkelijk te inactiveren door verhitting (55°C gedurende
10 min), UV-bestraling en desinfectia (o.a. 1% natriumhypochloriet, 70% ethanol,
2% glutaaraldehyde).
Bij de mens worden 3 verschillende beelden beschreven:
een chronische luchtweginfectie met hoesten en mucopurulent sputum, een variant
met multipele abcessen / abcederende ontstekingen in de huid, subcutis en lymfklieren,
en een acute septische vorm met koorts, koude rillingen, en een ernstig fataal
beloop in 7-10 dagen. De incubatie periode is 1-14 dagen.
DD: pneumonie, furunculosis,
S. aureus sepsis,
Pseudomonas, anthrax, andere infecties.
Therapie:
Antibiotica (ceftazidine, imipenem, doxycycline, minocycline, ciprofloxacine,
gentamicine).
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog,
Amsterdam UMC.