NIVOLUMAB-INDUCED LICHEN PLANUS home ICD10: L27.0

Nivolumab is een humaan immunoglobuline G4 (IgG4) monoklonaal antilichaam (HuMAb), dat zich bindt aan de geprogrammeerde celdood-1(PD-1)-receptor en de interactie met PD-L1 en PD-L2 blokkeert. De PD-1-receptor is een negatieve regulator voor T-cel-activiteit, waarvan is aangetoond dat deze betrokken is bij de controle van T-cel-immuunresponsen. De liganden PD-L1 en PD-L2, die tot uiting komen in antigeen-presenterende cellen, kunnen door tumoren of andere cellen in de micro-omgeving van de tumor tot expressie worden gebracht. Hechting van PD-1 aan deze liganden zorgt voor de remming van T-cel-proliferatie en secretie van cytokines. Nivolumab maakt T-cel-responsen mogelijk, waaronder antitumorresponsen, door middel van blokkering van PD-1 binding aan PD-L1 en PD-L2 liganden. Dit leidt tot een verminderde tumorgroei.

Nivolumab wordt in nederland toegepast bij verschillende maligniteiten zoals melanoom, niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC), maligne pleuraal mesothelioom (MPM), niercelcarcinoom (RCC), klassiek Hodgkin-lymfoom (cHL), plaveiselcelcarcinoom van het hoofd-halsgebied (SCCHN), urotheelcarcinoom, mismatch-repair-deficiënt (dMMR) of microsatellietinstabiliteit-hoog (MSI-H) colorectaalcarcinoom (CRC), oesofageaal plaveicelcelcarcinoom (OSCC), carcinoom van de oesofagus of gastro-oesofageale overgang (OC of GEJC), adenocarcinoom van de maag, gastro-oesofagele overgang (GEJC) of oesofagus.

Nivolumab kan veel bijwerkingen hebben waaronder veel cutane bijwerkingen. Éen van de bijwerkingen is het ontstaan van een klassieke lichen planus. Er zijn verschillende case-reports verschenen die deze bijwerking beschrijven. Niet alleen gewone lichen planus, ook lichen planus pemphigoides, hypertrofische lichen planus en lichenoïde geneesmiddelenreacties zijn beschreven.


Referenties
1. Yilmaz M, Mese SG, Celik U. Nivolumab-induced lichen planus. J Oncol Pharm Pract 2020 Apr;26(3):758-760. PDF
2. Economopoulou P, Nicolatou-Galitis O, Kotsantis I, Psyrri A. Nivolumab-related lichen planus of the lip in a patient with head and neck cancer. Oral Oncology 2020;104:104623.
3. Maarouf M, Alexander C, Shi VY. Nivolumab reactivation of hypertrophic lichen planus, a case report and review of published literature. Dermatol Online J 2018;24(1):13030/qt4xf465w6.
4. Komori T, Honda T, Irie H, Otsuka A, Kabashima K. Lichen Planus in Irradiated Skin During Nivolumab Treatment. Acta Derm Venereol 2017;97(3):391-392.
5. Strickley JD, Vence LM, Burton SK, Callen JP. Nivolumab-induced lichen planus pemphigoides. Cutis 2019;103(4):224-226.
6. Lee AK. Nivolumab-induced hypertrophic lichen planus and eruptive keratoacanthomas. Journal of the American Academy of Dermatology 2019;81(4)Supp 1:AB97.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.

31-05-2023 (JRM) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid



Diagnosecodes:
ICD10 L27.0 Gegeneraliseerde huideruptie door geneesmiddelen
ICD10 L27.0 Generalized skin eruption due to drugs and medicaments taken internally
SNOMED 200892002 Generalized skin eruption due to drugs and medicaments
DBC 10 spacer Geneesmiddeleneruptie

ICD10 L27.1 Gelokaliseerde huideruptie door ingenomen geneesmiddelen
ICD10 L27.1 Localized skin eruption due to drugs and medicaments taken internally
SNOMED 10625951000119109 Localized dermatitis caused by drug taken internally
DBC 10 spacer Geneesmiddeleneruptie