Onychodystrofie is de algemene term voor
abnormaal uitgroeiende nagels. Er zijn vele varianten en oorzaken
van onychodystrofie. Enkele voorbeelden:
Striae transversae
van
Mees of
Beau zijn het gevolg van tijdelijke
groeistoornissen door een systemische factor (koortsende en/of ernstige ziekte,
geneesmiddelen). Mees' lines tonen de zelfde kleur en curve als de lunula, bij
Beau's lines is er ernstiger schade (transversale groeven, leukonychia transversa).
Bij
20-nail dystrophy zijn alle nagels dystrophisch,
dit komt vooral bij kinderen voor. Bij kinderen komt ook dystrofie (verdikte,
harde, gele, in twee richtingen gebogen nagels) van alleen de grote teennagels
voor (great toenail dystrophia in childhood). Zie verder onder
20-nail dystrophy.
Trachyonychia is een grijs-opaque nagel met een
ruw oppervlak, die bros en kwetsbaar aan het uiteinde is en makkelijk splijt.
Het is een vorm van nageldystrofie die ook gezien wordt bij alopecia areata,
psoriasis, lichen planus en atopisch eczeem.
Longitudinale
groeven (ridged nail, neapolitan nail) komen vaak voor, zonder
betekenis, vooral op oudere leeftijd, en kunnen grijswit tot geel gekleurd zijn.
Komen ook voor in kader van dermatosen (
lichen planus, psoriasis, amyloidosis,
Raynaud, TEN, alopecia areata, CDLE, porokeratosis Mibelli, epidermolysis bullosa).
Mediane nagel dystrofie (
Heller's
median nail dystrophy) of dystrophia longitudinalis fissuriformis is een
diepe gekartelde scheur midden in de nagel.
Pincer nail syndrome
(tube nails, pincet nagel, unguis in turriculo): nagels met abnormale transverse
convexiteit, die als een buis uitgroeien, en waarvan de zijkanten rond het nagelbed
klemmen als een pincet. Zeer pijnlijk; oorzaak onbekend, komt ook congenitaal
voor. Therapie: vorm met metalen klem corrigeren, afvijlen tot vlak boven nagelbed,
of nagelextractie (zie verder onder
Pincer
nail).
Zie verder voor de
DD onder
nagelafwijkingen.
![Beau's lines (striae transversae) (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Beau's lines (striae transversae)](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/beaus-lines-1z.jpg) |
![Twenty nail dystrophy of childhood (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Twenty nail dystrophy of childhood](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/twenty-nail-syndrome-of-childhood-2z.jpg) |
![Trachyonychia, ruwe nagels (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Trachyonychia, ruwe nagels](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/trachyonychia-2z.jpg) |
striae
transversae |
20-nail
dystrophy |
trachyonychia
(ruwe nagels) |
![Longitudinale groeven bij lichen planus nagels (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Longitudinale groeven bij lichen planus nagels](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/lichen-planus-longitudinale-groeven-1z.jpg) |
![Mediane canaliforme nagel dystrofie (Heller's median nail dystrophy) (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Mediane canaliforme nagel dystrofie](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/mediane-canaliforme-dystrofie-heller-2z.jpg) |
![Pincer nail (buisnagel, pincetnagel) (Klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Pincer nail (buisnagel, pincetnagel)](../../../afbeeldingen/nagelafwijkingen/pincernail-1z.jpg) |
longitudinale
groeven |
mediane
nagel dystrofie |
pincer
nail |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.