Een pilar sheat acanthoma is een zeldzaam, benigne, hamartomateuze afwijking in het gelaat, uitgaande van een haarfollikel. Klinisch is het een klein (5-10 mm) huidkleurig papeltje, met centraal een verwijde porie met keratineplug. De laesie komt vooral voor bij ouderen, en zit meestal in het gelaat, vooral rond de bovenlip. Het is niet hetzelfde als een pilar cyste (dit is een trichilemmale cyste of epidermoidcyste op de behaarde huid).



DD: epidermoidcyste, dilated pore of Winer, trichofolliculoma, overige cysten en adnextumortjes.

PA: Meestal een verticaal georiënteerde proliferatie van epitheel met een grote centrale holte die met een nauwe opening in verbinding staat met de buitenwereld. De holte is bekleed met keratinocyten en gevuld met compacte basket-weave lagen hoorn. Vaak rondom in de dermis lobuli van eosinofiel aankleurende cellen die met de centrale holte in verbinding staan. De DD histologisch is een dilated pore van Winer en een trichofolliculoma.



Therapie:
Chirurgische excisie.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.