Prurigo pigmentosa is een zeldzame huidafwijking,
voor het eerst beschreven door Nagashima in 1971, die vrijwel alleen bij Aziatische
personen voorkomt. Er ontstaan jeukende erythemateuze papels op de rug, die
in een latere fase conflueren en een pigmentatie achterlaten in een reticulair
patroon (reticulated pigmentation). De oorzaak is onbekend. De laatste jaren
zijn er steeds meer case-reports gepubliceerd over patiënten die een purigo
pigmentosa beeld ontwikkelden na het volgen van een ketogeen dieet. Dit
wordt ook wel een
keto-rash genoemd.
![Prurigo pigmentosa (klik op foto voor vergroting) [bron: Ekmekci TR. et al. Dermatology Online Journal 2006;12(1):9 (Public Access Journal)] Prurigo pigmentosa](../../../afbeeldingen/prurigo-pigmentosa-1z.jpg) |
![Prurigo pigmentosa (klik op foto voor vergroting) [bron: Ekmekci TR. et al. Dermatology Online Journal 2006;12(1):9 (Public Access Journal)] Prurigo pigmentosa](../../../afbeeldingen/prurigo-pigmentosa-2z.jpg) |
![Prurigo pigmentosa (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Prurigo pigmentosa](../../../afbeeldingen/prurigo-pigmentosa-3z.jpg) |
![Prurigo pigmentosa (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Prurigo pigmentosa](../../../afbeeldingen/prurigo-pigmentosa-4z.jpg) |
prurigo
pigmentosa |
prurigo pigmentosa |
Foto links:
Ekmekci TR. et al. Dermatology Online Journal
2006;12(1):9. (Creative Commons
License
4.0
-
Public
Access Journal).
Klinisch beeld:De aandoening begint met jeukende
erythemateuze papels, die later conflueren tot urticariële papels en plaques
die geleidelijk wegtrekken en een reticulaire pigmentatie achterlaten. Kan ook
schilferen. De voorkeurs plaats is op de bovenrug, uitwaaierend naar de schouder
en naar de nek. Vaak in een bijzonder palmboom vormig of waaiervormig patroon.
Kan ook op de borst zitten (vooral tussen of onder de borsten) en op andere
plaatsen (buik, flanken, onderrug, elleboogsplooien). Het begint vaak in het
voorjaar of de zomer en komt 2 x vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Het
gaat vanzelf weer over maar kan 6 maanden tot 8 jaar duren.
Histologie:
In de inflammatoire fase is er een neutrofiel perivasculair infiltraat, dat
vrij snel overgrijpt naar de epidermis en daar spongiose veroorzaakt en dyskeratose
met balloon cells en necrotische keratinocyten. Later ontstaat een lymfocytair
lichenoid infiltraat, soms met eosinofielen. De epidermis toont dan spongiose,
exocytose van lymfocyten, liquefacte degeneratie en parakeratose.
![Prurigo pigmentosa (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Histologie prurigo pigmentosa](../../../afbeeldingen/prurigo-pigmentosa-PA-1z.jpg) |
![Prurigo pigmentosa (klik op foto voor vergroting) [bron: www.huidziekten.nl] Histologie prurigo pigmentosa](../../../afbeeldingen/prurigo-pigmentosa-PA-2z.jpg) |
prurigo
pigmentosa (PA) |
prurigo
pigmentosa (PA) |
DD:
keto-rash (ketogene purigo
pigmentosa),
confluent and reticulate papillomatosis (Gougerot-Carteaud),
pheoderma (terra
firma-forme dermatosis), contacteczeem met postinflammatoire hyperpigmentatie,
reticulated pigmentation nno,
lichen pigmentosus,
amyloidosis cutis
maculosa, lupus erythematosus,
lineaire IgA dermatose,
erythema dischromicum perstans,
keratosis lichenoides chronica.
Therapie:R/ doxycycline.
R/ minocycline
R/ claritromycine.
R/ dapson.
R/ sulfamethoxazol (cotrimoxazol).
R/ isotretinoïne.
Referenties
1. |
Nagashima M. Prurigo pigmentosa: clinical
observations of our 14 cases. J Dermatol 1978;5(2):61-67. |
2. |
Boer A, Misago N, Wolter M, Kiryu H, Wang
XD, Ackerman AB. Prurigo pigmentosa: a distinctive inflammatory
disease of the skin. Am J Dermatopathol 2003;25(2):117-129. |
3. |
Ekmekci TR, Altunay IK, Koslu A. Prurigo
pigmentosa treated with doxycycline. Dermatology Online Journal
2006;12(1):9. |
4. |
Matsumoto C, Kinoshita M, Baba S, Suzuki
H, Kanematsu S, Kanematsu N. Vesicular prurigo pigmentosa cured
by minocycline. J Eur Acad Dermatol Venereol 2001;15(4):354-356. |
5. |
Yazawa N, Ihn H, Yamane K, Etoh T, Tamaki
K. The successful treatment of prurigo pigmentosa with macrolide
antibiotics. Dermatology 2001;202(1):67-69. |
6. |
Requena Caballero C, Nagore E, Sanmartin
O, Botella-Estrada R, Serra C, Guillen C. Vesiculous prurigo pigmentosa
in a 13-year-old girl: Good response to isotretinoin. J Eur Acad
Dermatol Venereol 2005;19:474-476. |
Auteur(s):dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam
UMC.