Restless legs (anxietas tibiarum, rusteloze benen) is een aandoening waarbij een onaangenaam jeukend, kriebelend of rusteloos gevoel in de benen ontstaat tijdens rust, vooral 's avonds en 's nachts. Het komt vaak voor, en treedt vooral op vanaf middelbare / oudere leeftijd. Bij gaan bewegen verdwijnen de klachten. De oorzaak is niet bekend. De klacht is ooit in de dermatologische diagnoselijst beland omdat men dacht dat er een relatie zou kunnen zijn met chronische veneuze insufficiëntie. Dat lijkt toch niet het geval. Nu wordt meer gedacht in de richting van een neurologisch probleem. Sommige personen met restless legs syndroom hebben ook last van onbewuste plotselinge schokkende bewegingen 's nachts (periodic limb movement disorder). Dit kan de slaap verstoren of die van een partner.

Oorzaak:
Eigenlijk niet bekend. Er zijn hypothesen dat de klachten worden veroorzaakt door een stoornis in de ijzerstofwisseling of de dopaminestofwisseling. Het kan familiair voorkomen. Als onderliggende oorzaken worden genoemd zwangerschap, Parkinson, ijzertekort, nierfunctiestoornissen, schildklierproblemen, diabetes, artritis, spataderen, psychiatrische aandoeningen, roken, drinken, en bepaalde geneesmiddelen. Meestal is er echter geen oorzaak te vinden.

Therapie:
Niet precies zeker wat helpt. Genoemd worden veel bewegen, maar geen zware lichaamsbeweging kort voor het slapen gaan, op regelmatige tijd naar bed, minder alcohol, minder cafeïne, warme of koude voetbaden, dragen van bedsokken, geneesmiddelen. Ook sex en masturbatie worden aanbevolen.



Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.