Trichotillomanie (trichotillomania) is het dwangmatig uittrekken van haren. Er ontstaat wisselende schade aan de haren door pulken, ticks (gewoontes), krabben, trekken aan haren. Soms onbewust, soms een dwangneurotische handeling die forse schade kan aanrichten. Bij ernstige trichotillomanie, waarbij met zekerheid andere oorzaken van haaruitval zijn uitgesloten, kan het nodig zijn om de patiënt door te verwijzen naar een psychiater. Die kan behandelen met gedragstherapie of psychofarma voorschrijven zoals antidepressiva (Prozac, Seroxat, Zoloft, Cipramil, Anafranil) of antipsychotica (Risperdal e.a.). Het is beter om niet zelf dit soort middelen te gaan voorschrijven maar dit aan de professional over te laten. De patiënt zal wel moeten instemmen met een doorverwijzing naar de psychiater, en dus moeten begrijpen dat dwangmatig uittrekken van de haren, of een tick (habit) de vermoedelijke oorzaak is. Bij trichotillomanie op jonge leeftijd is er meestal geen sprake van een psychiatrische stoornis, vaak is dit gewoon een tick (habitueel gedrag, gewoonte).



DD: tractie alopecie, alopecia areata, moth-eaten alopecia bij lues, cicatriciële alopecia (lichen planus, LE, e.c.i.), alopecia nno, wenkbrauwuitval, laterale wenkbrauw uitval, tinea capitis.

Trichoscopie:
Gebieden met verminderde haarimplant, afgebroken haren van verschillende lengte, korte haren met trichoptilosis (gespleten uiteinden), irregulaire korte, gekrulde haren, hergroeiende rechtopstaande haren, zwarte dots.



Therapie:
Verwijzing naar de psychiater, gedragstherapie, psychofarmaca.
R/ N-acetylcysteine 1 dd 1200-2400 mg.
R/ Olanzapine 1 dd 10 mg.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.