Trichodynie (trichodynia, haarpijn, scalp pain) is een term die gebruikt wordt voor pijnklachten op het behaarde hoofd. Meestal wordt de term gereserveerd voor pijnklachten waarbij er geen zichtbare huidafwijkingen zijn. Uiteraard wordt de pijn niet echt in het haar gevoeld, want daar zitten geen zenuwen in, maar het om gaat pijn die gevoeld wordt in de hoofdhuid of pijn die uitstraalt naar de hoofdhuid. Het komt vooral voor bij vrouwen. Pijn op het behaarde hoofd kan voorkomen in het kader van haarafwijkingen zoals alopeca areata, alopecia androgenetica, lichen planopilaris, en telogeen effluvium. Ook door tractie aan de haren (strakke vlechten, gaan slapen met natte haren, motorhelm). En bij inflammatoire dermatosen (o.a. psoriasis capitis, insectensteken), na virale infecties (herpes, mazelen) en bij beschadiging van de hoofdhuid (zonnebrand, haarverf en relaxers, ontkroesmiddelen, hittebehandelingen). Psychologische factoren spelen een rol. Een zeldzame oorzaak is ischemie door occlusie of compressie van (takken) van de a. carotis).

Een belangrijke oorzaak is neuropathische pijn. De pijnsensatie wordt in dat geval meestal niet opgewekt in het niveau van de huid (er is geen huidziekte) maar op een hoger niveau. Soms is er tevens migraine of spanningshoofdpijn. Soms is er een afwijking in de cervicale wervelkolom (niveau C2-C5) met beknelling van de cervicale zenuwen die het achterhoofd innerveren. Andere neurologische oorzaken zijn n. Trigeminus neuropathie, cervicale myelitis, neurosyphilis, cervicaal caverneus angioma. Neuropathische pijn kan ook zonder duidelijke neurologische afwijking ontstaan.

Therapie:
R/ Neurontin (gabapentine) tab à 300 mg, start met 1 dd 300 mg, geleidelijk opbouwen tot 3 dd 2 tab per dag (1800 mg), maximaal 3 dd 3 tab (2700 mg) per dag
R/ andere medicaties die ingrijpen op neuropathische pijn of jeuk (zie onder antipruriginosa).
R/ propanolol 1 dd 10 mg.
R/ flunarizine 1 dd 5 mg a.n.
Eventueel verwijzing naar een pijnteam of naar een neuroloog.




Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.