Verschillende typen tumoren, inclusief metastasen, kunnen zich presenteren met ulceratie van de huid als eerste symptoom. De twee meest voorkomende ulcererende huidmaligniteiten zijn het basaalcelcarcinoom (ulcus rodens) en het plaveiselcelcarcinoom, welke overal op het lichaam kunnen voorkomen, maar met name op zon-geëxposeerde gebieden. Maligniteiten, vooral plaveiselcelcarcinomen kunnen ook secundair ontstaan in chronische ulcera, vooral in langdurig bestaande. Waarschijnlijk is dit het gevolg van de continue verhoogde celdeling in en rond een chronische wond. Voor de DD van ulcera zie de tabel differentiële diagnose van ulcus cruris.

Maligniteiten die ontstaan in een chronisch ulcus worden vaak niet herkend. Het ulcus hier onder links bestond al langer dan 12 jaar, en werd aanvankelijk beschouwd als een ulcus bij chronische veneuze insufficientie en neuropathie op basis van doorgemaakte lepra. De randen vertonen opvallende hyperkeratose. De diagnose werd gesteld op het abnormaal klinisch beloop en bevestigd door middel van biopten. Het betreft 1 groot ulcererend plaveiselcel-carcinoom. Het ulcus onder rechts werd gedurende circa een jaar behandeld als een veneus ulcus maar reageerde totaal niet op de behandeling, het werd alleen maar groter. Uit biopten kwam een basosquameus carcinoom. Als een ulcus niet geneest of een atypisch beloop heeft dus biopteren. Uit de rand. Liefst een groot biopt (excisiebiopt of excisie van de rand van het ulcus), eventueel het ulcus in zijn geheel excideren voor histologisch onderzoek.








Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.