Urticaria kan worden veroorzaakt door infecties. Zowel acute als chronische urticaria kunnen worden veroorzaakt door type I en type III immuunreacties op microbiële allergenen. Meestal gaat het om acute urticaria.

Urticaria kan worden gezien bij virale infecties zoals Hepatitis B en mononucleosis infectiosa (waarbij urticaria kan ontstaan in de prodromale fase), Coxsackie virusinfekties en mazelen. Vooral kinderen kunnen urticaria krijgen na infectie met sommige banale rhinovirussen of enterovirussen (ECHO, Coxsackie). Ook parasitaire infecties zoals Blastocystis hominis zijn een mogelijke oorzaak. Vraag daarom bij iedereen die in de afgelopen 2 jaar in de tropen is geweest (onafhankelijk van eosinofilie of verhoogd IgE) faecesonderzoek op parasieten aan (wormeieren en cysten) en zonodig serologie op andere parasitaire infecties. Ook schimmelinfecties inclusief Candida albicans zijn genoemd als oorzaak voor urticaria. Dit is waarschijnlijk indien kweek en intracutaan onderzoek positief uitvallen, en de urticaria verdwijnt na behandeling met antimycotica. Ook over bacteriële infecties, met name tandwortelinfecties en Helicobacter pylori zijn in het verleden veel artikelen gepubliceerd, maar er komt geen consistent beeld uit. Associaties kunnen ook indirect zijn: patiënten met tandwortelabcessen gebruiken waarschijnlijk ook veel pijnstillers.

De rol van focale infecties bij chronische urticaria is minder groot en meestal alleen op cases reports gebaseerd. Het zorgvuldig opsporen en behandelen van focale infecties resulteert slechts zelden in het verdwijnen van chronische urticaria, maar moet wanneer er klachten zijn (b.v. kiespijn) zeker niet worden nagelaten. Het verrichten van routine screenend onderzoek naar infectieziekten bij chronische urticaria of angio-oedeem is niet zinvol. Men moet alleen onderzoek verrichten indien er duidelijke symptomen zijn, suggestieve anamnestische gegevens, of afwijkingen in eerder verricht routine laboratoriumonderzoek.





Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.