URTICARIA MULTIFORME home ICD10: L50.9

Urticaria multiforme wordt gezien als een morfologisch subtype van acute urticaria, bij kinderen. Het is een goedaardige overgevoeligheidsreactie gepaard gaande met histaminerelease in de huid, net zoals dit bij urticaria het geval is. Het kenmerkt zich door acuut ontstane annulaire, polycyclische en arciforme erythemateuze plaques met soms een livide tot grijs gekleurd centrum. De plaques zijn hevig jeukend en vluchtig binnen 24 uur. De voorkeursleeftijd is bij kinderen van 4 maanden tot 4 jaar. De dermografie is vaak positief. Het komt voor op zowel het hoofd, de romp als de extremiteiten. Verder kan het zich typeren door oedeem van de handen, voeten en het gelaat en in sommige gevallen komt milde koorts voor. Het kan uitgelokt worden door een infectie (bijvoorbeeld otitis media of bovenste luchtweginfectie) of gebruik van medicijnen (beschreven zijn amoxicilline en nitrofurantoïne). In de dermatologie komt het begrip 'splitters and lumpers' voor: splitters vinden dit een aparte entiteit en lumpers vinden het gewoon een annulaire vorm van urticaria.

Urticaria multiforme Urticaria multiforme Urticaria multiforme
urticaria multiforme urticaria multiforme urticaria multiforme

Urticaria multiforme Urticaria multiforme AHOI syndroom, acute hemorrhagic edema of infancy
urticaria multiforme urticaria multiforme AHOI syndroom (Finkelstein)


DD: erythema multiforme, AHOI / AHEI (acute hemorrhagic edema of infancy), urticariële vasculitis, erythema annulare centrifugum, Henoch Schönlein purpura, erythema infectiosum.

Kenmerken Urticaria multiforme Erythema multiforme AHEI (Finkelstein syndroom)
Voorkeursleeftijd 4 maanden tot 4 jaar Iedere leeftijd < 24 maanden
Huidafwijkingen Annulaire en polycyclische erythemateuze
maculae / plaques met livide / grijs centrum
Erythemateuze papels en target lesions Gegroepeerde erythemateuze en
purpurische plaques / target lesions
Vluchtig < 24uur Ja Nee Nee
Voorkeurslokalisatie Romp, extremiteiten, hoofd Extremiteiten Kan overal, met name hoofd en extremiteiten
Oedeem Perifeer non-pitting oedeem Afwezig Perifeer non-pitting oedeem
Gemiddelde ziekteduur 2-12 dagen 2 weken 1-3 weken
Koorts soms soms vaak


Histologie:
Intacte epidermis. Dermaal oedeem met een perivasculair en interstitieel gelegen infiltraat bestaande uit lymfocyten, eosinofielen en soms neutrofielen.

Therapie:
Meestal verdwijnen de urticaria binnen 2-12 dagen spontaan zonder littekens achter te laten. Als het een reactie is geweest op een medicijn dan moet dit gestopt worden. Als er veel jeuk is kan behandeld worden met antihistaminica.


Referenties
1. Baden LR. Urticaria Multiforme. N Engl J Med 2016;375:5.
2. Samorano LP, Fernandez VV, Valente NY, Arnone M, Nico MM, Rivitti-Machado MC, Oliveira ZN, Criado PR.Urticaria multiforme: Two cases with histopathological findings. Allergol Int 2016;12:pii: S1323-8930: 30102-2.
3. Emer JJ, Bernardo SG. Urticaria multiforme. J Clin Aesthet Dermatol 2013;6:34-39.


Auteur(s):
Julia L. Klatte. Arts-assistente Dermatologie, AMC, Amsterdam.

31-05-2023 (JLK) - www.huidziekten.nl W3C-html-4.01-valid



Diagnosecodes:
ICD10 L50.9 Urticaria, niet gespecificeerd
ICD10 L50.9 Urticaria, unspecified
SNOMED 126485001 Urticaria
DBC 23 Urticaria