Een droge mond (xerostomia, xerostomie) is eerder een mondheelkundig probleem dan een dermatologisch probleem, maar het kan voorkomen in het kader van aandoeningen waarbij ook huidafwijkingen kunnen worden gezien zoals sarcoïdose, amyloïdose, ziekte van Sjögren, en speekselklier aplasia of atresia. Ook komt het voor na bestraling, bij uitdroging, en als bijwerking bij diverse geneesmiddelen.

Klachten:
Een chronisch droge mond door te lage speekselproductie geeft een onaangenaam gevoel maar kan ook allerlei klachten veroorzaken zoals pijn en tintelingen, glossodynie, cariës, orale candidiasis, sialadenitis, mucositis, veranderde smaak (dysgeusia), vaak metaalachtig, veranderde reuk (dysosmia), slechte adem (halitosis), slikklachten, lingua fissurata, dorstgevoel, droge lippen en kloofjes in de lippen.

Oorzaken:
Idiopathisch, fysiologisch ('s nachts), ouderdom, slapen met open mond, angst, uitdroging, alcoholgebruik, roken, geneesmiddelen-geinduceerd (antidepressiva, antihypertensiva (o.a. beta blokkers), antihistaminica, anti-Parkinson medicatie, atropine, benzodiazepines, cytostatica, diuretica, maagzuurremmers, neuroleptica, opiaten, protease-remmers, HIV-medicatie, retinoïden, en vele andere), Sjögren's syndroom, sicca syndroom, SLE, hyperparathyreoidie, graft versus host disease, hepatitis C, Lambert-Eaton syndroom.

Therapie:
Verwijzen naar mondheelkunde / mondhygiëniste voor adviezen. Er zijn diverse viskeuze substitutie vloeistoffen o.b.v. carboxymethylcellulose en (desinfecterende) spoelvloeistoffen beschikbaar. Deze producten zijn verkrijgbaar bij de drogist. Ze worden niet vergoed.
R/ Biotène oral balance gel 50 g.
R/ Bioxtra mondgel 40 ml.
R/ Dentaid xeros gel 50 ml.
R/ Glandosane spray 50 ml
R/ Medac Saliva natura mondspray 50 ml.
R/ Teva Saliva mondspray 50 ml.
R/ Xerostom Speeksel Vervangende Gel 50 g.
R/ GUM hydral dry mouth relief 50 ml.


Auteur(s):
dr. Jan R. Mekkes. Dermatoloog, Amsterdam UMC.